Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_σκέφτομαι... τις σκυτάλες



Οι διαφημίσεις δεν είναι σημεία του καταναλωτισμού της εποχής, δεν είναι εμπορικά κόλπα, δεν στοχεύουν στο πορτοφόλι του καταναλωτή, δεν ενημερώνουν, δεν προσφέρουν ευκαιρίες προϊόντων και υπηρεσιών. 

Μη σκέφτεστε τόσο περιοριστικά. Ω! οι διαφημίσεις επιτελούν ένα πολύ σημαντικότερο και κοινωνικότερο έργο.
Παλιότερα μιλούσαν για την σκυτάλη που η μια γενιά παρέδιδε στην άλλη. Με αυτό εννοούσαν ένα πλαίσιο, αρχών κι αξιών, καθώς και υλικών αντικειμένων, προκειμένου να συνεχιστεί το έργο των προγενέστερων.Σήμερα τον σπουδαίο αυτό ρόλο μπορούμε να δούμε να τον υλοποιούν, να τον σαρκώνουν οι διαφημίσεις. Καθότι, η μια πίσω από την άλλλη, έτσι όπως έρχονται και ρίχονται φαινομενικά ατάκτως ερριμένες, μπορούν να δώσουν εν σμικρύνσει και εν περιλήψει το πλαίσιο της εποχής και δη της ζωής στο τέλος του 20ου - αρχές του 21ου αιώνα. Ο μελετητής του μέλλοντος θα μπορούσε και μόνον απ' αυτές να οδηγηθεί σε συμπεράσματα. Είναι τα λεκτικά, αισθητικά, ηχητικά μνημεία του πολιτισμού μας.Παράγονται και καταναλίσκονται από το ευρύ κοινό. Μπορούν να πάρουν την θέση των δημοτικών τραγουδιών, όπως π.χ. ο Διγενής Ακρίτας, που τραγουδιόταν από μικρούς και μεγάλους κατά την ύστερη βυζαντινή εποχή.
Καθόλου μικρό πράγμα αν το αναλογιστεί κανείς. Γιατί τη σήμερον ημέρα -ίσως κι από πάντα- το παν είναι το πλαίσιο. Να έχεις ένα τετράγωνο πλαίσιο μέσα στο οποίο να κινείσαι. Έτσι, οι κινήσεις σου δεν χάνονται στο χάος. Δεν πας και δεν έρχεσαι χωρίς σκοπούς και στόχους. Δεν ζεις πελαγωμένος. Οι διαφημίσεις, λοιπόν, σου λένε μ' ένα χαρούμενο ή συγκινητικό ή σοκαριστικό τρόπο, μ' έναν τρόπο βιωματικό, τόσο κοντινό σου -και γι' αυτό έχουν την δύναμη να εγγράφονται στη συνείδησή σου, όπως παλιότερα οι αφηγήσεις κλπ- πώς να ζεις, πώς να φαίνεσαι, με τι να χαίρεσαι, πώς να τρως, πως να βλέπεις το σώμα σου, πώς να ντύνεσαι, τι να λες το πρωί, τι το βράδυ, τι να περιμένεις, τι να φοβάσαι, τι αξίζει να έχεις.Λένε το καλό και το κακό, το ωραίο και το άσχημο, το βλαβερό και το ωφέλιμο.Λένε πώς να λύνεις τα προβλήματά σου, απ' το να επικοινωνήσεις μέχρι να ρίξεις την χοληστερίνη σου. Τις διαφημίσεις τις λένε τα παιδιά, τις ακούνε οι μεγάλοι, τις βλέπουν όλοι. Περνάνε από στόμα σ' αυτί κι από αυτί σε μάτι. Δηλαδή όχι μόνο θέτουν το περίγραμμα αλλά το γεμίζουν κιόλας, σκυταλοειδώς.Και υπάρχουν τόσες πολλές και παράγονται κάθε μέρα κι άλλες, κι άλλες. Εγώ τις ακούω καθημερινώς στους ραδιοφωνικούς σταθμούς που αγαπάνε οι οδηγοί των λεωφορείων και περνάω πολλές ώρες μαζί τους. Μα και παντού όπου κι αν στρέψεις το βλέμμα σου, ακόμα και πάνω στους κορμούς των κυπαρισσιών των εθνικών οδών, που στέκουν εκεί πριν από την έλευσή μας και θα στέκουν στο ίδιο ακριβώς σημείο μετά από την παρέλευσή μας (εάν δεν κοπούν για διαπλάτυνσεις), υπάρχουν διαφημίσεις κυρίως αοιδών. Κι όλες φτιάχνουν το ίδιο αυτό πλαίσιο. Κι όλα αυτά, τα πλαισιωμένα, βρίσκονται μέσα στα αποδεκτά όρια του κόσμου τούτου. Του κόσμου όπως τον γνωρίζουμε από μικρά παιδιά κι όπως θα τον αφήσουμε φεύγοντας απαράλλαχτο σε άλλους. Ιδού πώς παραδίδουμε κι εμείς την σκυτάλη μας.Οπότε, όσο κι αν πληρώνονται οι διαφημίσεις -και πληρώνονται ακριβά- για τόσο μεγάλο έργο που επιτελούν, τ' αξίζουν τα λεφτά τους. Από κάποιους θεωρούνται μέχρι και ιερές. "Αφού πληρώνει ο άνθρωπος" να μην διαφημιστεί; Ή "πρέπει να διακόψουμε για τις απαραίτητες διαφημίσεις". Ή "εγώ πληρώνομαι για να κολλάω τις αφίσες, τη δουλειά μου κάνω, όπως μου είπαν" κλπ.
Συμπέρασμα : Για να μην πούμε ότι οι διαφημίσεις είναι οι μόνες με αξιώσεις, φιλοσοφικές παρεμβάσεις, θα πούμε ότι οι διαφημίσεις δημιουργούν τουλάχιστον, οι σύγχρονες "σκυτάλες" μας. Ή κατ' άλλους τις νευρώσεις της εποχής μας.


Κι εσείς;


Εάν ερωτάτε δι' ημάς : Εγώ νοσταλγώ το Τρίτο Πρόγραμμα.


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_ Γ. Σεφέρη, "κράτησα τη ζωή μου" : σπάραγμα μιάς ανάγνωσης

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ' ασφοδίλια το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά' τ' άστρα του Κύκνου κι' εκείνο τ' άστρο ό Αλδεβαράν. Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς, καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει. Κράτησα τη ζωή μου˙ στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή. Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της. Ανεβαίνω τα βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές˙ o χιονισμένος κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν μήτε o καιρός κλειστός