Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_Γιάννης Ρίτσος: μικρός λαός





Μικρός λαός και πολεμά δίχως σπαθιά και βόλια
για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι.
Κάτω απ' τη γλώσσα του κρατεί τους βόγκους και τα ζήτω
κι αν κάνει πως τα τραγουδεί ραγίζουν τα λιθάρια.


Σχόλιο: 
Άνοιξα κι εγώ σήμερα από το πρωί την τηλεόραση... 
Μου φάνηκε ότι παρακολουθούσα μια συζήτηση τόσο παλιά......

Το σκηνικό του διαλόγου τοποθετείται στην κατοικία του πλούσιου Πολέμαρχου στον Πειραιά.. Ο δραματικός χρόνος είναι το 421 π.Χ. Το ερώτημα : Τι το δίκαιον; ως κοινωνικό αγαθό, συγκρότησης της πολιτείας των ανθρώπων.
Ο  γηραιός Κέφαλος, το ορίζει ως τιμιότητα στις συναλλαγές και συνέπεια στην απόδοση των χρεών, ενώ ο γιος του, Πολέμαρχος, θεωρεί δικαιοσύνη την απόδοση του καλού στους φίλους και του κακού στους εχθρούς.
Την θέση με τα ισχυρότερα επιχειρήματα εκφράζει ο Θρασύμαχος, σοφιστής από την Χαλκηδόνα: δίκαιο είναι το δίκαιο του ισχυρού....

Λέει ο Θρασύμαχος στην πλατωνική Πολιτεία : «Φημί …εγώ είναι το δίκαιον ουκ άλλο τι ή το του κρείττονος συμφέρον»  (=Εγώ ισχυρίζομαι  (ή διαπιστώνω) ότι το δίκιο δεν είναι τίποτε άλλο παρά το συμφέρον του ισχυρού). (Πλάτων, Πολιτεία, 338 c)
και λίγο παρακάτω,  λέει ο ίδιος συνομιλώντας με το Σωκράτη: «Η δικαιοσύνη  και το δίκαιον αλλότριον αγαθόν τω όντι, του κρείττονός τε και άρχοντος συμφέρον….οι αρχόμενοι ποιούσιν το εκείνου συμφέρον κρείττονος όντος».(= Η δικαιοσύνη και το δίκιο στην πραγματικότητα είναι αγαθό για τον άλλο, είναι το συμφέρον του ισχυρού που ασκεί και την εξουσία….οι αδύνατοι που είναι υπό την εξουσία του πραγματοποιούν το συμφέρον εκείνου που είναι πιο δυνατός)  (Πλάτων, Πολιτεία, 343c).

Στην ίδια συζήτηση συμμετέχουν κι οι βουλευτές που βλέπω να ανεβαίνουν στο βήμα της Βουλής.... το 2015 μ.Χ.
Στην ίδια τη συζήτηση συμμετέχουν οι πολίτες που τρέχουν να σηκώσουν τις καταθέσεις τους... οι πρόθυμοι να ενημερώσουν και να θέσουν ερωτήσεις, δημοσιογράφοι, οι αναλυτές, οι ξένοι αξιωματούχοι, οι ανταποκριτές, οι άνθρωποι στα μέσα μαζικής δικτύωσης....

Τι παράξενο! Το δίλημμα τίθεται και θα τίθεται, ξανά και ξανά όσο υπάρχουν άνθρωποι και κοινωνίες ανθρώπων.. Πηδάει τους αιώνες και έρχεται και σε βρίσκει... όπου κι αν είσαι κρυμμένος ή βυθισμένος ... 

Ο Γιάννης Ρίτσος, ένας ποιητής, συμμετέχει κι αυτός το 1968,  με τα  Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας.....  και δίνει την δική του απάντηση.... : Ο μικρός λαός, η δύναμή του, το φως, η γλώσσα του, το τραγούδι του, ο πόνος του κι ο τόπος του... αυτό είναι το Δίκαιο... 

Εκείνη η συζήτηση δεν τελείωσε.... και δεν μπορεί να τελειώσει γιατί είναι συνυφασμένη με την ιστορία των ανθρώπων, όχι ως είδος, αλλά ως συνείδηση της ανθρωπινότητάς τους....

Το ερώτημα δεν αλλάζει... δεν λογαριάζει την δική σου ευζωία ή την δική σου μελαγχολία... 
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δίνεται συνεχώς, από τον καθένα, κάθε στιγμή.... 

Πώς προχωράει η ιστορία; Ποιός είναι ο κυρίαρχος; Τι είναι το Δίκαιον;

Και καμιά φορά τίθεται και σε μορφή δημοψηφίσματος!!!





Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_ Γ. Σεφέρη, "κράτησα τη ζωή μου" : σπάραγμα μιάς ανάγνωσης

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ' ασφοδίλια το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά' τ' άστρα του Κύκνου κι' εκείνο τ' άστρο ό Αλδεβαράν. Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς, καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει. Κράτησα τη ζωή μου˙ στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή. Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της. Ανεβαίνω τα βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές˙ o χιονισμένος κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν μήτε o καιρός κλειστός