Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_Χρήστου Γιανναρά : Η λογική της μαγιάς

 



Ζούμε έναν ρεαλιστικότατο (όχι ρητορικό - αλληγορικό) εφιάλτη. Και ζούμε εφιάλτη, όχι επειδή ακροβατούμε μεταξύ άτακτης χρεοκοπίας και εξανδραποδιστικής υποτέλειας, όχι. Η τρομακτική καταστροφή που έχει συμβεί στη χώρα μας, είναι η ολοκληρωτική κοινωνική διάλυση. Κυριολεκτικά.

Συγκροτήστε την εικόνα: Η κυβέρνηση να παζαρεύει μισθούς και συντάξεις του επόμενου μήνα (το ψωμί της πλειονότητας του πληθυσμού) και οι οπαδοί ποδοσφαιρικών ομάδων να μαχαιρώνονται στους δρόμους για την κρετινική τους θρησκοληψία (25.4.2015). Θυμηθείτε: σήματα και πινακίδες της τροχαίας κατεστραμμένα από «πολίτες» - κάφρους σε ολόκληρη τη χώρα. «Καταλήψεις» δημόσιων κτιρίων στην καρδιά της πρωτεύουσας επί βδομάδες, με άθλια κουρελαρία συνθημάτων για «συμπαράσταση» σε στυγνούς δολοφόνους. Συμπληρώστε την εικόνα της διάλυσης με το σύμπτωμα του πλιάτσικου πού; Στα νοσοκομεία – να κλέβουν οι «ασφαλισμένοι» τις κουρτίνες, τα τηλεχειριστήρια, ακόμα και τα σκεπάσματα από τις λεκάνες των αποχωρητηρίων. Μην ξεχνάμε: θρυμματισμένα με βαριοπούλες τα όποια ελάχιστα απομεινάρια μαρμάρινων διακοσμήσεων στο κέντρο της Αθήνας, τον παρανοϊκό βανδαλισμό κάθε πανεπιστημιακού κτιρίου και κάθε σχολείου.

Περάστε τώρα σε άλλο επίπεδο: Βασικό δεδομένο του εφιάλτη της κοινωνικής διάλυσης, αλλά και θεμελιώδης συντελεστής, η κατάργηση της πληροφόρησης. Οχι με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (πρόσφατο δικτατορικό εύρημα), αλλά εκ των πραγμάτων: Ακούμε, βλέπουμε ή διαβάζουμε «ειδήσεις» και κάθε ραδιόφωνο, κανάλι ή εφημερίδα παρουσιάζει το ίδιο (κάποιο) γεγονός από τόσο διαφορετική οπτική γωνία, ώστε η είδηση να παραπέμπει από μερικούς σε θριαμβικό κατόρθωμα και από άλλους σε συμφορά – δημοσιογράφοι (λειτουργοί της κοινωνικής πληροφόρησης) κι από τις δυο μεριές. Οπως και στη Βουλή, με κάθε θέμα που έρχεται για «συζήτηση»: οι αντιθέσεις είναι προκαθορισμένες, αυτονόητες, υποχρεωτικές. Το «άσπρο» του ενός πρέπει να είναι «μαύρο» για τον άλλον.

Οι πολίτες που καταλαβαίνουν ή διαισθάνονται ότι έντιμη, απροκατάληπτη δημοσιογραφική πληροφόρηση και ανιδιοτελής πολιτικός λόγος δεν υπάρχουν στη χώρα (είναι είδος ολοκληρωτικά εξαφανισμένο), αντιδρούν με δύο κυρίως τρόπους: Ή γαντζώνονται σε ένα από τα προβαλλόμενα ψεύδη (σε όποιο ταιριάζει καλύτερα στις ψυχολογικές τους προκαταλήψεις) – γαντζώνονται με πείσμα αποκαλυπτικό του άλογου, ενορμητικού (όχι ελεύθερου – κριτικού) χαρακτήρα της επιλογής. Ή εγκαταλείπονται στην απόγνωση που φαρμακώνει τη ζωή τους.

Αυτή η εξάρτηση της ζωής, της ανθρωπιάς, των ελπίδων μιας κοινωνίας (εκατομμυρίων ανθρώπων) από την ιδιοτελέστατη αυθαιρεσία ανθρώπων της «πληροφόρησης» και επαγγελματιών της πολιτικής δημιουργεί κακοήθη νεοπλάσματα στον συλλογικό βίο. Δεν έχουμε ακόμα γλωσσικά σημαίνοντα για να σημάνουμε αυτή την κακοήθεια. Εξακολουθούμε να ονομάζουμε «ειδήσεις» τη μεθοδική και χυδαία παραπληροφόρηση. Ονομάζουμε «πολιτικά κόμματα» τις συντεχνίες της εξουσιαστικής ιδιοτέλειας (ακόμα και υποδίκων στην κοινή συνείδηση για καταλήστευση του κοινωνικού χρήματος), συντεχνίες λωποδυτών ή τραμπούκων νεοναζιστών ή νοσταλγών και υπέρμαχων της σταλινικής φρίκης.

Εξακολουθούμε να ονομάζουμε «τρίτη εξουσία» το δικαστικό σώμα, που την ηγεσία του τη διορίζουν οι αποκλειστικοί εξουσιαστές της χώρας: τα κόμματα. Ονομάζουμε «φορολογία» κάθε αυθαίρετο χαράτσι, αδιάντροπη κλοπή του μόχθου των πολιτών για να πληρωθούν χρέη εξωφρενικά που μας φόρτωσαν εγκληματίες «πολιτικοί» προκειμένου να συντηρήσουν το «πελατειακό κράτος» τους.

Το ψεύτισμα κάθε κοινωνικής λειτουργίας, η πλαστογράφηση θεσμών και κοινωνικών κατακτήσεων, η καμουφλαρισμένη αλλά μεθοδική κατάλυση του κοινωνικού κράτους, ο παλιμβαρβαρισμός της ιδιωτικοποίησης των πάντων, ο ολοκληρωτισμός της φεουδαλικής απολυταρχίας των «αγορών», είναι άραγε αναστρέψιμα ιστορικά δεδομένα; Η εφιαλτική διάλυση της ελληνικής κοινωνίας, η καταστροφή της γλώσσας, η διαστροφή της ιστορικής αυτοσυνειδησίας, η θρησκειοποίηση του εκκλησιαστικού γεγονότος, κοντολογίς: η έκλειψη του Ελληνισμού από τον στίβο της Ιστορίας, είναι συμπτώματα που επιδέχονται αντιστροφή ή είναι τεκμήρια αναπότρεπτου τέλους;

Πολιτική απάντηση (απάντηση πολιτικής πρακτικής) δεν μπορεί να υπάρξει σε αυτό το ερώτημα. Ακόμα κι αν ολόκληρο το υπέρογκο χρέος, το εξωφρενικό, μάς το χάριζαν οι δανειστές μας, οι αντικοινωνικές συμπεριφορές, ο πρωτογονισμός, ο αχαλίνωτος εγωκεντρισμός, πώς θα μπορούσαν να αναχαιτιστούν; Οδήγησε ποτέ σε κοινωνική συνοχή ο καταναλωτισμός; Δημιούργησαν ποτέ κοινωνική συνείδηση οι ηθικολογίες, τα εθνικιστικά φληναφήματα, εξαλείφθηκε ποτέ με ξόρκια και κατάρες η φαυλότητα, η κτηνώδικη χρηματολαγνεία;

Ο Ελληνισμός δεν είναι φυλή, δεν επέζησε χιλιάδες χρόνια χάρη στους νόμους της ζωολογίας. Είναι γένος, γέννημα τρόπου ύπαρξης και συνύπαρξης, δηλαδή πρόταση πολιτισμού με πανανθρώπινη δυναμική. Επιβιώνει ο Ελληνισμός όσο σαρκώνει την πρόταση βίου που τον ανάδειξε ξεχωριστόν στην Ιστορία, τον αντιδιέστειλε από τον πρωτογονισμό του ατομοκεντρισμού, δηλαδή της βαρβαρότητας.

Οπως στους αιώνες της Τουρκοκρατίας έτσι και στον ζόφο της σημερινής καταστροφής και ατίμωσης, αν ο Ελληνισμός σωθεί, αυτό θα γίνει όχι με τη λογική της εξουσίας, των νομοθετημάτων, τα καραγκιοζιλίκια της ξιπασιάς του «εκσυγχρονισμού». Θα γίνει με τη λογική της «μαγιάς» που έλεγε ο Μακρυγιάννης, της κρυμμένης μέσα στο νεκρό φύραμα παρουσίας ζωντανών ανθρώπων – και ζωντανός άνθρωπος είναι αυτός που σώζει νόημα ζωής, χαρά ζωής, μέσα στον απελπισμό της αποσύνθεσης.

Μια χούφτα δάσκαλοι, μια χούφτα παπάδες, μια χούφτα άνθρωποι της Τέχνης, της μαστοριάς. Από τα κάτω φυτρώνει η ελπίδα, όχι από τα μεγάφωνα. Στους ελάχιστους σώζεται το θάμβος της ελληνικής λαλιάς, η αξιοπρέπεια της ιστορικής αυτοσυνειδησίας, το σθένος της πίστης - εμπιστοσύνης κρυμμένο, για αιώνες, στην ακαταμάχητη φρασούλα: «έχει ο Θεός».


Πηγή : εφ. Καθημερινή, 3.5.2015

Σημ : Οι υπογραμμίσεις στο κείμενο είναι δικές μου.

Σχόλια

  1. Ανώνυμος4/5/15, 10:06 μ.μ.

    Αισιόδοξος ο κ.Γιανναράς.Για να δούμε...
    παπα-Κώστας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλός είναι ο Γιανναράς και πολυγραφότατος. Θα ήθελα να σπουδάσω δίπλα σ' αυτόν τον δάσκαλο και σε μερικούς ακόμα...
      Έχει ένα ελιτίστικο και διανοουμενίστικο ύφος και λόγο... μια ζωή στην ακαδημαϊκή κραιπάλη...
      Πάντως είναι μια καλή αφετηρία.

      Αν, δε σε άκουγε να τον αποκαλείς "αισιόδοξο" θα σου έριχνε έναν .. κεραυνό.
      Δεν δέχεται την "αισιοδοξία", κυρίως για τους φιλόσοφους.
      Ένας φιλόσοφος δεν μπορεί να είναι αισιόδοξος... μπορεί μόνο να ελπίζει.
      Η αισιοδοξία έχει κάτι το ελαφρύ, κάτι το αυθαίρετο...
      Ενώ η ελπίδα έχει μέσα της την συντριβή.
      Εντάξει όμως δεν χάλασε κι ο κόσμος. Νευρώσεις του φιλοσόφου...

      Όσον αφορά την "μαγιά", νομίζω ότι έχει απόλυτο δίκιο.

      Διαγραφή
    2. Ανώνυμος5/5/15, 11:58 π.μ.

      Ωραία,να θυμηθώ όταν τον δω από κοντά να του πω:"πολύ αισιόδοξος είστε!".
      Ελαφρύ,βαρύ,συντριβή,αυθαιρεσία...όλα ανθρώπινα κατασκευάσματα είναι.
      Σε πολλά διαφωνώ με το Γιανναρά αλλά μη ξεχνάμε ότι είχε κι ένα οδυνηρό πέρασμα από τις χριστιανικές οργανώσεις.
      παπα-Κώστας

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_ Γ. Σεφέρη, "κράτησα τη ζωή μου" : σπάραγμα μιάς ανάγνωσης

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ' ασφοδίλια το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά' τ' άστρα του Κύκνου κι' εκείνο τ' άστρο ό Αλδεβαράν. Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς, καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει. Κράτησα τη ζωή μου˙ στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή. Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της. Ανεβαίνω τα βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές˙ o χιονισμένος κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν μήτε o καιρός κλειστός