Πολλοί - ανάμεσά τους κι εγώ- κατακρίνουν (ναι, ναι ! χρησιμοποιώ το "απαγορευμένο" ρήμα κρίνω και τα σύνθετα αυτού : κατακρίνω, επικρίνω και τα παράγωγα : κατάκριση, επίκριση και τα συνώνυμα καταλαλιά) την γλώσσα που χρησιμοποιεί η επιστήμη ως στεγνή και φτωχή, ήγουν ανίκανη να εκφράσει τον πλούτο της ανθρώπινης κατάστασης.
Έχουν/έχουμε δίκιο;
Ασφαλώς και έχουμε δίκιο. Πλην όμως ένα δίκιο πολύ περιορισμένο, καθόσον μας εμποδίζει να δούμε ότι η επιστημονική γλώσσα επιβλήθηκε - εκ των πραγμάτων- προκειμένου να "γίνει η δουλειά"...
Ποιά ήταν η δουλειά;
Να προοδεύσει η ανθρωπότητα, ασφαλώς.
Να προχωρήσει εμπρός. Να πάψει αυτή η απίστευτη ασυνεννοησία που προκύπτει όταν οι άνθρωποι μιλώντας και επικοινωνώντας μεταξύ τους παράγουν, καθώς, κάνοντας χρήση της γλώσσας, λεκτικοποιούν κάτι βαθύτερο. Τι είναι αυτό; Είναι τα νοήματα.
Νοήματα, δηλαδή, αντιληπτικοί χάρτες που παράγουν οι νόες των ανθρώπων, προκειμένου ο εαυτός και ο κόσμος να βγάζει νόημα, να μην είναι πράγματα ασυνάρτητα (absurdum)
Ως εκ τούτου, τα νοήματα είναι γεωγραφίες, που έχουν όλα τα χαρακτηριστικά ενός χάρτη : ανατολή - δύση (καλό - κακό), βορράς - νότος (πάνω - κάτω), έκταση (από πού έως πού), το ανάγλυφο (οι εμπειρίες, τι χαράκτηκε πάνω στο μυαλό, στην ψυχή και στο σώμα) και κλίμακα (ως- προς- τι, που είναι το σημαντικότερο!)
Έτσι, μιλώντας όχι επιστημονικά, αλλά απλά, καθημερινά -επικοινωνώντας όπως λένε οι επικοινωνιολόγοι- παρουσιάζω εκτός από δεδομένα - γεγονότα και νοήματα, δηλ τα γεγονότα ή μια άποψη, σκέψη που έχω, ως περιεχόμενα εντός του κόσμου μου, όπως εγώ τον έχω χαρτογραφήσει.
Η χαρτογράφηση αυτή περιέχει οπωσδήποτε - ακόμα κι αν το αρνούμαι- στο κέντρο της, εμένα ως σημείο συγκρότησης (εξάλλου αυτός είναι ο σκοπός της), παραθέτει τα συμβάντα, όχι όμως απλά - επιστημονικά και στεγνά - αριθμητικά, δίχως καμία αξιολόγηση, αλλά φροντίζοντας να δίδει πληροφορίες για τις αιτίες τους και για τον σκοπό τους.
Έτσι το κάθε τι που λέμε -εφόσον δεν είμαστε επιστήμονες και δεν συγγράφουμε papers- έχει ένα νόημα, το οποίο εμπλέκεται και υφέρπει καθώς εμείς απλώς μιλάμε.
Είναι αυτό πρόβλημα;
Για την πρόοδο της Επιστήμης, φαίνεται ότι ήταν, καθόσον τα διάφορα νοήματα που ο καθένας έδιδε στα δεδομένα, μ' έναν τρόπο αυθαίρετο, φορτισμένο, πολλές φορές ιδιοτελή, και υποκειμενικό (που εξηγήσαμε παραπάνω), μάλλον δυσκόλευε παρά βοηθούσε στην διαύγαση του κόσμου των αντικειμένων, στην δράση και στην αποτελεμαστικότητα (πραγματισμός).
Έτσι, η Επιστήμη υιοθέτησε την δική της επιστημονική γλώσσα των αριθμών, των απλών εκείνων στοιχείων που δεν χωρούν νοηματοδότησης (βλ. σχετ. "Κύκλος Βιέννης", Κάρναπ κλπ.)
Η γλώσσα αυτή - συμβοηθούντων και άλλων παραγόντων- φάνηκε (από την τεράστια πρόοδο της επιστήμης) όχι μόνο πολύ καρποφόρα αλλά και επεκτακτική.
Στοιχεία της στεγνής και αποστειρωμένης από νοήματα αυτής γλώσσας - εργαλείο, φαίνεται να γίνονται αποδεκτά από τον σύγχρονο κόσμο, εν είδει κενής από περιεχόμενα φόρμας - μορφής, μέσα στην οποία μπορεί ο καθένας να βάλει ό,τι θέλει. Εξ ου και ο διττός τρόπος χρήσης της πανδαισίας της επιστημονικής γνώσης, της γνώσης γενικότερα αλλά και των αξιών. Εξ ου και η ανάγκη ύπαρξης πολλών κηνσόρων και θεραπόντων στην εποχή μας...
Σκοπός μου όμως δεν είναι να μιλήσω για την Επιστημονική γλώσσα, τις καταγωγικές αφετηρίες της και την εξέλιξή της, αλλά για εμάς.
Ξαναρωτάω λοιπόν: Είναι αυτό για εμάς πρόβλημα;
Θυμίζω : το να μιλάμε με μια γλώσσα όχι επιστημονική, αλλά πλήρη και σφίζουσα νοημάτων...
Φαίνεται πως τώρα πλέον είναι, καθόσον ούτε μιλώντας... με νόημα και σοφία, μπορούμε πλέον να καταλάβουμε τι λέει ο άλλος ή να δώσουμε στον άλλο να καταλάβει τι λέμε εμείς, στον βαθμό που δεν είμαστε διατεθειμένοι να παραιτηθούμε από το νόημα που εμείς (και καλώς) έχουμε δώσει στον κόσμο και στα πράγματα....
Αν, λοιπόν, η γλώσσα είναι ένας πολύ προηγμένος τρόπος για να κοινωνούν οι χαρτογραφίες των νοημάτων των ανθρώπων, τότε θα πρέπει να υπάρχει και μια μετα-γλώσσα της οποίας το νόημα θα είναι το κενό των νοημάτων, η κλίμακα θα είναι προς τον Ενσαρκωμένο Λόγο και την οποία θα μπορούν να μιλάνε οι άνθρωποι που έχουν -θεία Χάριτι- κενωθεί (τουτέστιν έχουν χάσει τον κόσμο) και καταστεί έτσι ικανοί να δεξιώνονται τους άλλους ανθρώπους σε κοινωνία πλήρους, υπαρξιακής αποδοχής και αγάπης, δίχως να νιώθουν υποχρεωμένοι να υπερασπίζονται τα σύνορα μιας -καλής ή λιγότερο καλής, πάντως ελλιπούς- γεωγραφίας τους.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου