[ παράκοσμος_ ]

Πάμπλο Πικάσο : Γυναίκα με σταυρωμένα χέρια Πολύ πρωί στο υπεραστικό λεωφορείο της γραμμής Χανιά - Ρέθυμνο. Όχι το πρώτο πρωινό, το επόμενο. Γεμάτο σχεδόν με υπαλλήλους που πάνε στις δουλειές τους και με συνταξιούχους που πάνε στα πρωινά ραντεβού με τους γιατρούς,  στην πόλη. Σχεδόν ανάμεσά τους κι εγώ. Εκείνη μπήκε σε μια στάση απ' αυτές τις έκτακτες που βρίσκονται διάσπαρτες κατά μήκος της παραλιακής για να εξυπηρετούν τα ξενοδοχεία και τους τουρίστες. Όχι, ακόμα δεν έχει αρχίσει η τουριστική σεζόν. Όταν αρχίσει απ' αυτές τις στάσεις επιβιβάζονται και αποβιβάζονται χαλαροί, τροφαντοί και πολύχρωμοι τουρίστες, τσούρμα. Τώρα όμως, τέλος Φλεβάρη, τουρίστες δεν υπάρχουν. Μόνο καθαρίστριες από τη Βουλγαρία ή την Πολωνία, που καθαρίζουν τα δωμάτια, ετοιμάζουν τα σαλόνια, τις κουζίνες και τις αίθουσες υποδοχής. Έκατσε μπροστά από μένα, διαγώνια, στην απέναντι σειρά καθισμάτων, μόνη της. Έβλεπα τα χέρια και τα πόδια της. Δεν θα είχα λόγο να την παρατηρήσω αν δεν ήταν ...

  Ένας αέρας κάποτε αγάπαγε τους δρόμους τους έδινε ονόματα περνούσε συχνά τους ρώταγε πού πάνε αν έχουν αρχή και κάπου αν τελειώνουν αν έχουν σκοτεινές γωνιές απόμερα σοκάκια ή μυστικά περάσματα ή σέρνονται πάνω στη γη αρχή και τέλος σκόνη κλαδιά, παιδιά, φύλλα ξερά μαχαίρια,  κύπελα πλαστικά, φύτρες γενναίες, γενιές, γέννες, χαρτιά, σωριάζοντας, μανίζοντας, συρίζοντας, δαγκώνοντας πληρώνοντας με αίμα, με αίμα Άδικα, οι δρόμοι ποτέ δεν απαντούν οι δρόμοι μόνο πάνε κι όσοι περαστικοί, όσοι διαβαίνουν από κει λυγάνε άδικα, ακούγοντας το κλάμα του ανέμου.

  Ο καθηγητής Δημήτρης Γιατρομανωλάκης * σε άρθρο του στην εφ. Καθημερινή (24/2 ), με τίτλο " Στο φως άλλο ένα τραγούδι της Σαπφούς " πληροφορεί τους Έλληνες αναγνώστες για μια ανακάλυψη χειρόγραφων παπύρων της γνωστής λυρικής ποιήτριας της αρχαιότητας καθώς και για τις σχετικές συζητήσεις που πυροδοτούν ανάλογα ευρήματα ανάμεσα στους ειδικούς. Διαβάζοντας το άρθρο υπογραμμίζω τις εκφράσεις  " θεαματική ανακάλυψη ", " η επιστημονική κοινότητα και ο Τύπος παραληρούσαν από συγκίνηση και έντονες αντιδράσεις ", " πυρετός ενθουσιασμού ", " επιστημονικός πυρετός " που χρησιμοποιεί ο καθηγητής για να περιγράψει την σπουδαιότητα της ανακάλυψης, για όλο το φάσμα της επιστημονικής κοινότητας.   Ξαναδιαβάζοντας το άρθρο δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ : Αλήθεια, τι αξία μπορεί να έχει αυτή η ανακάλυψη για τούτον εδώ τον δυστυχή λαό;  Μήπως κάποιου, απ' αυτούς που έχουν αναλάβει την διαπαδαγώγηση, την ενημέρωση, την δημιουργία του κοινού...

Μπερδεύτηκα μια μέσα στο φεγγάρι και μια στην ηδονή Μια μες το θάνατο και μιά μες τη ζωή.  Μα κάρφωσα τα μάτια μου στου φεγγαριού τις ρίζες  Κι έχουνε τα παντέρημα παντοτινά χαθεί. Μπερδεύτηκα κι αυτό κανείς δεν μου το συγχωρεί.                                        (Χωρίον ο Πόθος 1977) Ποίηση: Μίνως Αργυράκης Ερμηνεία: Ευτύχιος Χατζηττοφής Σχόλιο :  Ευλογημένος ο μπερδεμένος! Αυτός που ένιωσε ως τα μύχια της ύπαρξής του το Μέγα Μπέρδεμα.  Αυτός που τρέκλισε μιά μέσα στο φεγγάρι, ήτοι  στην απόλυτη μοναξιά και στην μακάρια ησυχία του, και μιά μέσα στην λάγνα ηδονή,  ήτοι στο συγχρωτισμό με τους ανθρώπους.   Μια μέσα στη ζωή και μιά μέσα στο θάνατο, μιά μέσα στο εγώ και μιά μέσα στο εσύ, μιά μέσα στο καλό και μια μέσα στ...

Σχόλιο :  Αν ένας  άνθρωπος, ή κι αυτό ακόμα, που λέμε λαϊκή συνείδηση -εάν υποθέσουμε ότι κάπου και με κάποιον τρόπο, σφυρηλατείται αυτή ως συνείδηση- δεν έχει σημασία,  μπορεί να αναγνωρίσει στο έργο αυτό, στον "Μεγάλο Ερωτικό " του Μάνου Χατζιδάκι, κάτι από το Είναι του, τότε με βεβαιότητα, αυτός είναι μια άρτια, μια ολοκληρωμένη -στη ψυχή και στο σώμα, δεν έχει σημασία- ύπαρξη. Στο έργο αυτό ο Μάνος Χατζιδάκις, εν ολίγοις, μας άφησε τα γράδα , ένα μέτρο τέλος πάντων, στον αιώνα της ομοιομορφίας και του απόλυτου τίποτα, για μπορούμε να μετρούμε την συμπύκνωση της  ψυχής μας, τους βαθμούς της και την πορεία της, να βρίσκουμε τον προσανατολισμό μας και να αναλογιζόμαστε την μεγάλη απόσταση που μας χωρίζει από την μόνη πραγματική πραγματικότητα του ανθρώπινου. Αυτού που κείται ανάμεσα στον Έρωτα και στον Θάνατο.  Μια μεγάλη περιεκτική, ελληνική γραφή, ένα βαρίδι προορισμένο να δείχνει στο κέντρο.  Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις Ερμηνεία...

Γυρίζω συχνά και βλέπω πίσω τον περίβολο Γιατί καμία σημασία δεν έχει το πόσο περπάτησα αφού ποτέ δεν έφυγα από 'κεί. Ποτέ δεν ξεμάκρυνα κι ας υμνήθηκε τόσο  η επιστροφή αφορά τον Οδυσσέα, όχι εμένα. Η επιστροφή αφορά πάντα έναν άντρα καμία γυναίκα δεν επέστρεψε ποτέ πουθενά. Για μας, αδελφές μου, λέω Που ποτέ δεν καταδεχθήκαμε μια τέτοια αυταπάτη. Γιατί εμείς βράζουμε και δονούμαστε Γιατί εμείς ξέρουμε όλα τα μονοπάτια του κύκλου των αγρών, των εποχών και των τριανταφύλλων Γιατί εμείς ξέρουμε τους γέρικους φλοιούς έναν προς ένα με τα ονόματά τους και μπορούμε με την αφή να περιγράψουμε στην εντέλεια τους ρόζους τα κλαδιά, τα φύλλα ακόμα και τα πουλιά που κάποτε και κάποτε και κάποτε καθήσαν εκεί και τραγούδησαν ξέρουμε απ' έξω τα τραγούδια τους. Γιατί εμείς ξέρουμε την γενναιοδωρία που θρέφει, που συμμαζώνει γύρω της την πείνα και ησυχάζει.  Γιατί εμείς ξέρουμε τα τρεμάμενα χέρια, τις αγκαλιές που δεν κατάφε...

Η Eίδηση : Η καλλιτεχνική ομορφιά των μαθηματικών Η γοητεία που ασκούν τα μαθηματικά στον ανθρώπινο εγκέφαλο επιβεβαιώνεται μέσω μίας νέας βρετανικής επιστημονικής έρευνας σύμφωνα με την οποία όσοι θεωρούν πραγματικά όμορφες τις εξισώσεις, τις βλέπουν σαν αυθεντικά έργα τέχνης. Η νέα μελέτη ενισχύει τη θεωρία ότι υπάρχει μια ενιαία νευροβιολογική βάση για την ομορφιά και την αισθητική αντίληψη του ωραίου. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Σεμίρ Ζέκι του Εργαστηρίου Νευροβιολογίας Wellcome του University College του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Frontiers in Human Neuroscience» (Σύνορα στην Ανθρώπινη Νευροεπιστήμη), σύμφωνα με το BBC, χρησιμοποίησαν την τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης (fMRI) για να μελετήσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα 15 εθελοντών μαθηματικών, την ώρα που αυτοί καλούνταν να δουν 60 μαθηματικές εξισώσεις και να τις αξιολογήσουν ως όμορφες, άσχημες ή ουδέτερες. Η μελέτη έδειξε ότι η εμπειρία του «μαθ...

Εφτά ποτάμια σμίξαν και τρεις καημοί, κι είπανε να μερώσουνε μια στιγμή. Οι θάλασσες κοπάσαν κι οι στεναγμοί, εννιά σπαθιά γυμνώσανε στη γραμμή. Η άνοιξη η μαυλίστρα για να διαβεί, κοιτάξτε, χωριανοί μου, τι θα συμβεί. Τα πάθη σα σαρκώσουμε του Ραβί, εκείνος ο μπροστάρης, κι εμείς στραβοί. Ήλιε μου, στρατολάτη, ταξιδευτή, που μού 'δωσες τη χάρη του γητευτή, ο άνθρωπος γυρεύει για να γευτεί, απ' το ζεστό μου αίμα να γιατρευτεί. Η μεγαλοβδομάδα, κόρη ξανθή, μύρωσε το χωριό μας, και ροδανθεί, που τρώει τον θεό του για να χαθεί, κι ίσως με τον χαμό του ν' αναστηθεί. Στης άνοιξης τον κόρφο, τον ζηλευτό, μυριόχρωμο γιορντάνι, το σερπετό, φάρμακο το φαρμάκι στον αετό, για να πετάξει εκείνος ως είν' γραφτό. Πέρνα περαματάρη τον ποταμό, πάρε κι εμέ μαζί σου στον μισεμό, κι εκεί στον καταρράχτη και στον γκρεμό, θα μάθω του συμπάντου το λυτρωμό. Στίχοι : Δημήτρης Αποστολάκης Σχόλιο: Ας μείνουμε εδώ. Η γιαγιά μου, απ...

Σ’ ένα φιλί στην άκρη των χειλιών στο πρώτο φίλημα εκεί μετέωρη να μείνει                 η ζωή μου στου κόσμου την αγχόνη, χωρίς γη, χωρίς τίποτα να την κρατά, να την ενώνει  μ’ ότι υπάρχει μόνο ο στρόβιλος μιας δίνης Και σ’ ένα άγγιγμα στην άκρη των δακτύλων στο πρώτο άγγιγμα εκεί τεντωμένο να μείνει                 το κορμί μου στο τέλος του μυαλού, μια χορδή, χωρίς τίποτα να το κρατά, να το ενώνει μ’ ότι υπάρχει μόνο το ρίγος μιας στιγμής Και κει στην ακρότατη την άκρη των ματιών σ’ ένα βλέμμα φτερωμένη               η ψυχή μου μια πληγή, μια οδύνη από το ύψος του βουνού στο πέταγμά της η εξαίσια σιωπή να σκορπάει ότι υπάρχει κι ότι ήμουν.

1849 - 1896 Αποχαιρετισμός Φυσά βοριάς, φυσά θρακιάς, γεννιέται μπόρα φοβερή με παίρνουν, μάνα, σαν φτερό, σαν πεταλούδα τρυφερή και δεν μπορώ να κρατηθώ· μάνα μην κλαις, θα ξαναρθώ. Βογγούν του κόσμου τα στοιχειά σηκώνουν κύμα βροντερό θαρρείς ανάλυωσεν η γη, και τρέχ' η στράτα, σαν νερό και γω το κύμα τ' ακλουθώ μάνα μην κλαις, θα ξαναρθώ. Όσες γλυκάδες και χαρές μας περεχύν' ο ερχομός τόσες πικράδες και χολές μας δίν' ο μαύρος χωρισμός ωχ! Ας ημπόργα να σταθώ μάνα μην κλαις, θα ξαναρθώ. Πλάκωσε γύρω καταχνιά, κι ήρθε στα χείλη μ' η ψυχή δος με την άγια σου δεξιά, δος με συντρόφισσαν ευχή να με φυλάγη μη χαθώ, μάνα μην κλαις, θα ξαναρθώ. Σχόλιο : Σε όποια εποχή, από όποια οπτική γωνία κι αν σταθούμε απέναντι στο συγγραφικό έργο του Γ. Βιζυηνού, δεν μπορεί παρά να δούμε το παιδί - αφηγητή με το πρόσωπό του στραμμένο στο πρόσωπο της μητέρας.  Ο Βιζυηνός, στο κύριο σώμα του έργου του, ανοίγει δύο διάπλατ...

Δεν ξέρω για να σου μιλώ φοβάμαι... φοβάμαι πως αν ανοίξω το στόμα μου θα ξεχυθεί ένα χείμαρρος ορμητικός και θα σε πνίξει δε θα 'χει τελειωμό, όπως δεν έχουν τελειωμό  το φως, η άμμος, το νερό, ο αέρας και οι λέξεις. Δεν ξέρω για να σου μιλώ, γιατί όλα μιλάνε. Να τα εκτρέψω; να πάνε πού τόσα νερά; ποιά κοίτη; Και όλα επάνω μου και μέσα μου μιλάνε,  ανέβηκε η στάθμη τους στο στόμα μου ακουμπάνε γι'αυτό σιωπώ, σιωπώ, σιωπώ. Το σώμα μου κουφάρι  στης αγάπης το νερό ποτέ δεν έμαθα να  μιλάω.