Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_"Ο Παίκτης" του Φ.Ντοστογιέφσκι, για τους Γερμανούς



Φιόντορ Μιχάηλοβιτς Ντοστογιέφσκι (1821 - 1881) 


"Θα προτιμούσα να ζήσω όλη μου τη ζωή σε μια τσερκέζικη σκηνή παρά να προσκυνήσω το γερμανικό είδωλο".
"Ποιο είδωλο;" φώναξε ο στρατηγός που είχε αρχίσει να θυμώνει.
"Το γερμανικό τρόπο πλουτισμού. Δεν είμαι καιρό εδώ κι όμως έχω παρατηρήσει πράγματα που κάνουν την ταταρική μου φύση να αγανακτεί. Μα την αλήθεια μακριά από κάτι τέτοιες αρετές!
Χτες περπάτησα καμία δεκαριά χιλιόμετρα στα περίχωρα. Λοιπόν είναι ακριβώς όπως στα ηθικοπλαστικά βιβλία, ξέρετε εκείνα τα μικρά εικονογραφημένα βιβλία που κυκλοφορούν στη Γερμανία: όλα τα σπίτια έχουν τον πατέρα τους, έναν υπερβολικά ενάρετο και τίμιο άνθρωπο, τόσο τίμιο που φοβάται κανείς να τον πλησιάσει.
...Λοιπόν εδώ η κάθε οικογένεια είναι υποταγμένη, τυφλά υποταγμένη στον πατέρα. Δουλεύουν όλοι σαν τα ζώα και κάνουν οικονομία σαν Εβραίοι.
Όταν ο πατέρας συγκεντρώσει κάποιο σημαντικό ποσό, μεταβιβάζει τη δουλειά ή τα χτηματά του στον πρωτότοκο γιο του.
Για αυτό αρνιέται να δώσει προίκα στη κόρη του που έτσι καταδικάζεται να μείνει γεροντοκόρη.
Ο μικρότερος γιος είναι αναγκασμένος να δουλέψει σκληρά, κι όσα κερδίζει, τα προσθέτει στο κεφάλαιο της οικογένειας που όσο πάει και αυξάνεται. Ναι αυτό γίνεται εδώ, το έχω ερευνήσει. ...
Και το μοναδικό κίνητρο για όλα είναι η τιμιότητα, μια τιμιότητα που φτάνει σε τέτοιο σημείο, ώστε ο μικρότερος γιος φαντάζεται ότι τον εκμεταλλεύονται από τιμιότητα.
Και το θεωρούν ιδανική κατάσταση όταν το θύμα χαίρεται που το στέλνουν στη σφαγή.
Κι ύστερα; Θα μου πείτε.
Τα πράγματα δεν είναι καθόλου πιο εύκολα και για τον πρωτότοκο γιο. Υπάρχει κάπου μια Αμαλχεν, η εκλεκτή της καρδιάς του, αλλά δεν μπορεί....
.... να την παντρευτεί γιατί δεν έχει λεφτά. Περιμένουν με τη καρδιά γεμάτη αρετή και τραβούν χαμογελώντας το δρόμο της θυσίας τους. Τα μάγουλα της Αμαλχεν με τα χρόνια βαθουλώνουν.
Το δόλιο το κορίτσι μαραίνεται αδυνατίζει. Στο τέλος σαν περάσουν καμία εικοσαριά χρόνια, η περιουσία έχει μεγαλώσει. Τα φιορίνια μαζεύτηκαν με αρετή και τιμιότητα. Και τότε ο πατέρας δίνει την ευχή του να παντρευτεί ο πρωτότοκος γιος του που έχει πια πατήσει τα σαράντα, με την Αμαλχεν, κοπέλα στα τριάντα πέντε, με μαραμένα στήθια και κόκκινη μύτη.....
Ο πατέρας δακρύζει, δίνει τις τελευταίες του οδηγίες για μια ηθική ζωή και πεθαίνει ευτυχισμένος.
Ο πρωτότοκος γιος με τη σειρά του, γίνεται κι αυτός ένας πολύ ενάρετος πατέρας, και η ιστορία επαναλαμβάνεται. Σε καμιά πενηνταριά ή εξήντα χρόνια, ο εγγονός του πρώτου πατέρα θα έχει δημιουργήσει πια μια σεβαστή περιουσία και θα τη μεταβιβάσει στο γιο του, αυτός θα την κληροδοτήσει στο δικό του γιο, και ύστερα από πέντε έξι γενιές εμφανίζεται η προσωποποίηση του βαρόνου Ροτσιλντ ή της ολλανδικής τράπεζας Χοπ και Σια ή ένας θεός ξέρει ποιός άλλος. Μεγαλόπρεπο το θέαμα δίχως άλλο!
Να η επιβράβευση ενός ή δύο αιώνων μόχθου, υπομονής και τιμιότητας. Να που οδηγούν η σταθερότητα του χαρακτήρα, η οικονομία και τα λελέκια πάνω στη στέγη!
Τι άλλο θέλετε;
Δεν υπάρχει υψηλότερο ιδανικό, κι αυτοί, μαργαριτάρια της ηθικής, κρίνουν το κόσμο ολόκληρο σύμφωνα με τη δική τους άποψη, ρίχνοντας το ανάθεμα σε όσους δεν τους ακολουθούν...."


"Ο παίκτης" Φ. Ντοστογιέφσκι σε μετάφραση Όλγας Άγγελίδη, εκδ. Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος.
 Αναδημοσίευση από τη σελίδα f/b  Θεολογία, Υμνογραφία και Ποίηση

Σχόλια

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_αν αυτή είναι η πολιτική

 Δεν θα το επιδιώξω, αλλά θα εκμεταλλευτώ αυτή τη καταπληκτική συγκυρία : ώρα απογευματινή, μάθημα σε σπίτι, σε κεντρική πλατεία, σε κεντρικό χωριό, από κάτω τα καφενεία και είχα εντοπίσει καθώς πήγαινα ασυνήθιστες κινήσεις, μια αναταραχή και μια κυρία, άγνωστη σε μένα,  με χρώμα μαλλιών σε ώριμη μελιτζάνα να περιφέρεται μαζί με μια φίλη της που δεν είχε τίποτε το αξιοσημείωτο. Εγώ πρόσεξα την μελιτζανί.  Το μάθημα κυλούσε ανάμεσα σε απογοητεύσεις και προσπάθειες, οι ήχοι  της πλατείας γνωστοί και γι αυτό ανήκουστοι  έφταναν αλλά και δεν έφταναν σ'αυτιά μου, ίσως αν πρόσεχα έξω να έφταναν, αλλά εγώ πρόσεχα μέσα.  Οι ήχοι αλλάζουν. Ξέρω την αλλαγή των μικροφωνικών στις μικρές πλατείες των χωριών.  Τέλος μαθήματος. Η προεκλογική συγκέντρωση στα μισά. Έμεινα να ακούσω κι εγώ. Παράγγειλα όπως κάνω πάντα μια τσικουδιά και τι ανανέωση προσώπων, κινήσεων, χρωμάτων. Ίδιες ιδέες ή καλύτερα καμία ιδέα... χωρίς ιδέες. Το απόγευμα όμως δεν έχασε σε τίποτα την ομορφιά του Απρίλη του.  Το κόμμα,