_τα πρόσωπά σας

Στην Ευανθία και στον Πέτρο

Νομίζω ότι όλοι οι άνθρωποι ζωγραφίζουν.

Ζωγραφική θα πω αυτό που μας συνοδεύει απ' όταν είμαστε μικρά παιδιά έως τη βαθιά ωριμότητά μας και γεννιέται απ' την ακροβασία της ψυχής στην μύτη ενός μολυβιού ή ενός στυλό ή ενός πινέλου, άλλοτε ως μουτζούρα, άλλοτε ως μια βαθιά επίμονη γραμμή που σχίζει το χαρτί, άλλοτε ως λαβύρινθος κι άλλοτε ως περίτεχνο σχέδιο.

Μ' αυτή την έννοια  κι εγώ ζωγράφιζα από πάντα.

Όχι, δεν είμαι ζωγράφος. Αν με ρωτούσατε δεν θα ήξερα να πω τι είμαι. Δεν ξέρω ν' αποδώσω στον εαυτό μου ένα κατηγόρημα.

Έτσι, προτιμώ να λέω ότι είμαι ένας άνθρωπος που κάτι κάνει....κι αυτό ήδη το θεωρώ πολύ.

Ζωγραφίζω κυρίως πρόσωπα. Καμιά φορά ζωγραφίζω και άλλα πράγματα λουλούδια, τοπία ή αφηρημένα σχήματα, αλλά αν αφήσω ελεύθερο το μυαλό μου - από τα μαθητικά μου χρόνια στις ατελείωτες ώρες των ανιαρών παραδόσεων έως και τώρα που γύρισα πάλι πίσω στα θρανία - στα περιθώρια των τετραδίων και στα βιβλία μου ακόμα, πρόσωπα θα ζωγραφίσω.

Είμαι, λοιπόν, ένας άνθρωπος που κάνει κάτι και όταν ζωγραφίζω μού βγαίνουν αυθόρμητα πρόσωπα. Τα φρύδια πρώτα, μετά η μύτη, τα μάτια, τα χείλη, ο λαιμός. Πρόσωπα όμορφα, συμμετρικά, ελληνικά θα'λεγα.

Ποιόν παριστάνουν αυτά τα πρόσωπα; Ποτέ δεν είχα ένα μοντέλο.

Ποτέ κάποιον συγκεκριμένο άνθρωπο. Ήταν απλά πρόσωπα. Πρόσωπα που επανέρχονταν επίμονα.

Ίσως ήταν τα δικά μου πρόσωπα καθώς περνούσαν τα χρόνια. Ίσως αυτοί που έλειπαν από τη ζωή μου. Ίσως να ήταν πρόσωπα Αγίων.

Πολλά χρόνια αργότερα ήρθα σε επαφή με τα Φαγιούμ, τα νεκρικά αυτά πορτρέτα της Αιγύπτου.

Θυμάμαι με είχαν συνεπάρει οι μορφές τους. Το αναλλοίωτο και μελαγχολικό τους βλέμμα, η σιωπή τους, το εφήμερο μπροστά στην αιωνιότητα. Μορφές που σου μιλάνε, για την ζωή τους, για την αυλή, για την παλαίστρα, για το πέπλο που σκίστηκε, για το ταξίδι που έκαναν. 

Ο θάνατος που επιμένει, η ζωή που επανέρχεται. Η προσδοκία ν' αντικρύσουμε κάποτε το Φως.
Με μια λέξη : η ιερότητα του ανθρώπινου προσώπου. Ή ό,τι βρίσκεται πέραν της κατηγόρησης....

Άνθρωποι άγνωστοι,

Πρόσωπα άγνωστα και ιερά σαν τα δικά Σας.

Ίσως να ζωγράφιζα τα πρόσωπά σας όλα αυτά τα χρόνια.
Πώς να'ναι τα μάτια σου, Πέτρο; 
Πώς πιάνεις τα μαλλιά σου, Ευανθία; 
Τι σχήμα παίρνουν τα φρύδια σου όταν τα σκιάζει κάποια έγνοια; 
Πώς σφίγγεις τα χείλη σου όταν θυμώνεις;
Μια γυναίκα και ένας άντρας που δεν γνωρίζω... 
Κι όμως εκεί στην μύτη του μολυβιού η ακροβασία της ψυχής μου, τις στιγμές που κινδύνευε ελευθερωμένη, μού έλεγε ότι -δεν μπορεί- κάποτε ζήσατε...

Ότι ζείτε και τώρα, είστε οι άλλοι, 
οι μακρινοί, 
είστε οι άγνωστοι και διαφορετικοί, 
είστε ίσως οι μόνοι ζωντανοί, 
μέσα σ' ένα κόσμο που απονεκρώθηκε, 
καταστρέφοντας όλα τα πρόσωπα 
και κάποτε θ' αξιωθώ και θα Σας συναντήσω.

Σας ευχαριστώ.