Το γεγονός είναι πραγματικό, αλλά μικρή σημασία έχει αυτό. Η δημοσιογράφος ξεκίνησε την ραδιοφωνική της εκπομπή, (άκουγα στο αυτοκίνητο) λέγοντας πόσο ευχάριστα εξεπλάγην όταν ο υπάλληλος του βενζινάδικου στο οποίο σταμάτησε για να βάλει βενζίνη, της έδωσε ΔΩΡΕΑΝ (έχει σημασία αυτό) ένα πλαστικό μπουκαλάκι παγωμένο νερό και μάλιστα ΧΑΜΟΓΕΛΩΝΤΑΣ (εδώ είναι το σημαντικό) και ολοκλήρωνε την ανάλυση της εμπειρίας της συμπεραίνοντας πόσο πιο πολιτισμένα θα ζούσαμε εάν όλοι χαμογελούσαμε καθημερινά, σε όλους, γνωστούς και αγνώστους, δίνοντας και παίρνοντας πράγματα, δείχνοντας έτσι την καλή μας διάθεση.
Είναι, λοιπόν, τόσο σημαντικό αυτό το χαμόγελο; Βεβαίως και είναι! όχι γιατί ως χαμόγελο είναι εκδήλωση μιας καλής, υγιούς, φιλικής ψυχικής κατάστασης, όπως αφελώς λαμβάνει η δημοσιογράφος, αλλά διότι είναι ο θρίαμβος, η επιβεβαίωση του marketing. Τι είναι όμως το marketing; Απαντώ αμέσως : Marketing είναι η μεθοδική, επιστημονικά ελεγχόμενη χειραγώγηση προκειμένου να κάνουμε κάποιον να κάνει κάτι συγκεκριμένο ή να νιώσει κάπως συγκεκριμένα. Αυτό που σε παλιότερες, πιο βάναυσες και πολιτικοποιημένες εποχές, θα λέγαμε προπαγάνδα ή (κομματική) διαφώτιση, μόνο που τώρα δεν έχει κάποια ιδεολογική αναφορά, αλλά συνδέεται ευθέως με τα ήθη και τις ανάγκες της αγοράς. Όπου "αγορά" δεν είναι μόνο αυτή των εμπορευμάτων, αλλά και των ιδεών και της πολιτικής και των ανθρώπων. Αγορά είναι αυτό στο οποίο ολοκληρώνονται και εξαργυρώνονται τα πάντα....
Υπάρχει όμως και μια σπουδαία, σύγχρονη πτυχή του marketing που το καθιστά ακαταμάχητο. Στόχος είναι πάντα η χειραγώγηση, η ευθυγράμμιση με την αγορά (αυτό δεν το ξεχνάμε), αλλά είπαμε ότι πλέον το πράγμα είναι βελτιωμένο προς το επιστημονικότερο. Η χειραγώγηση αυτή πολλαπλασιάζει την δυναμική και την αποτελεσματικότητά της εάν λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες του χειραγωγούμενου. Και τι ανάγκες έχει ο χειραγωγούμενος όταν είναι κάτοικος/οδηγός μιας τερατώδους, άνυδρης, θανατηφόρας ερήμου όπως η Αθήνα ένα καλοκαιρινό απομεσήμερο; Όταν κλεισμένος μέσα στο μεταλλικό του κουτί με το αιρ κοντίσιον στο φουλ, διασχίζει ταχύτατα τις γκρίζες λεωφόρους της, με ανεσταλμένες όλες τις αισθήσεις του, με το μυαλό του διαρκώς σε σύνδεση με αδιόρατα νήματα άρα με ένα μυαλό σε κατάσταση ύπνωσης; Εμείς το ξέρουμε και θα σας το δώσουμε, λέει το marketing. Θέλει ένα μπουκαλάκι κρύο νερό και ένα χαμόγελο. Μια μικρή διακοπή, μια μικρή επιβεβαίωση ότι δεν ζει τον απόλυτο τρόμο της παραμόρφωσής του, την απόλυτη αλλοτρίωση και αποξένωση, την απόλυτη εξαχρείωση της ζωής , αλλά ότι όλα βαίνουν καλώς. Το χαμόγελο του υπαλλήλου το επιβεβαιώνει. Για να χαμογελάει ο υπάλληλος, που είναι άγνωστος, που εκείνη την ώρα εργάζεται και εκτελεί κάποιες εντολές, που ζει μέσα στο ίδιο και χειρότερο καμίνι, δεν μπορεί κάτι καλό θα υπάρχει... Τι ακριβώς; δεν ξέρει.... μπορεί ο υπάλληλος να έχει κατακτήσει την σοφία, μπορεί να είναι ο στωικός σοφός.... Πάντως μπορεί να συνεχίσει την διαδρομή του... Ο ιδεαλισμός μπορεί να παραμείνει στη θέση του.
Η επίφαση της καλής ανθρώπινης κατάστασης / διάθεσης, η επίφαση του χαμόγελου και της ανθρωπινότητας πρέπει να παραμείνει στη θέση της. Είναι απαραίτητο αυτό για να εξακολουθούν οι άνθρωποι να κάνουν ότι κάνουν και να νιώθουν ευχαριστημένο, δηλαδή εξημερωμένοι μέσα στα δεσμά τους. Μάλιστα το μπουκάλι νερού που δίνεται δωρεάν αποσείει κάθε υποψία ότι εδώ ίσως να υποκρύπτεται κάποιο οικονομικό συμφέρον. Είναι ανάγκη η αγριότητα να μασκαρεύεται πειστικάι. Είναι ανάγκη οι άνθρωποι να παραμυθιάζονται και να απωθούν αυτό το οποίο κατά βάθος ξέρουν : ότι δεν έχει μείνει τίποτα όρθιο, ότι και το χαμόγελο και η ευγένεια και η υποδοχή έχουν γίνει διδακτέα ύλη, κεφάλαια και υποκεφάλαια των παντοειδών εγχειριδίων marketing και σεμιναρίων και ότι πρέπει να εκτελούνται σε όλο το μήκος της αλυσίδας επί ποινή απολύσεως. Ότι όλες αυτές οι "καλές" και "επιθυμητές" συμπεριφορές έχουν πάψει να είναι ανθρώπινες, δηλαδή ελεύθερα επιλεγόμενες, και έχουν γίνει χαμαιλεόντειες συμπεριφορές. Ως τέτοιες χαρακτηρίζονται από την επιδερμικότητα σκέψεων και αισθημάτων. Κατά συνέπεια ο ίδιος ο πολιτισμός δεν είναι πολιτισμός των φυσικών ανθρώπων αλλά των χαμαιλεόντων και των τεχνολογικών αντιστοίχων τους, των μηχανών.
Αλλά, Εσύ χαμογέλα, ρε, τι σου ζητάνε;
Τι σου ζητάνε; παρά μόνο να γίνεις κι εσύ ένας χαμαιλέοντας....
Όταν φτάνουμε στο σημείο να εκλιπαρούμε το χαμόγελο του χαμαιλέοντα και δεν μπορούμε να το διακρίνουμε από το χαμόγελο του ανθρώπου, τότε ο άνθρωπος έχει πεθάνει....
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου