Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_κάποιος έπρεπε να την πληρώσει

 


Διαχρονικά οι ανθρώπινες κοινωνίες βρίσκουν ένα θύμα και του φορτώνουν όλο το κακό και το άδικο που δεν μπορούν ν’αντέξουν και σε πολλές περιπτώσεις που οι ίδιες έχουν προκαλέσει. Είναι ο γνωστός μηχανισμός του εξιλαστήριου θύματος.

Έτσι έγινε και στην περίπτωση του ευκαλύπτου που δέσποζε για δεκάδες χρόνια στη στροφή του Βάμου προς Κάινα.

Εξάλλου, η φύση αποτελούσε για τον «πολιτισμένο» δυτικό άνθρωπο, πάντα τον μεγάλο «εχθρό» που ἐπρεπε να ελεγχθεί, να δαμαστεί, να εξημερωθεί. Αναρίθμητοι είναι οι τρόποι και τα μέσα επιβολής που επινόησε. Ει δυνατόν τα δέντρα να γίνουν «μαϊντανοί», τα ποτάμια συντριβανάκια, τα ζώα κρεατοπαραγωγικές μηχανές… Όλα υποταγμένα στο ντεκόρ της κυριαρχίας του.

Εφαρμόστηκε, λοιπόν, κι εδώ όλη η προσκρούστεια αρρενωπότητα. Ο πολιτισμός που ενσαρκώνει ο λευκός, επιτυχημένος άντρας, αυτός που επιβάλλεται στον ανίσχυρο, αυτός που είναι αποτελεσματικός προς όφελός του, υπέδειξε τον «ένοχο». Ένοχος για το φρικτό τροχαίο στο οποίο έχασε τη ζωή του άλλος ένας άνθρωπος στην περιοχή μας, ήταν το δέντρο. Μαζί του συμφώνησαν και οι Αρχές. Οι άδειες υπογράφηκαν, τα αλυσοπρίονα πήραν μπρος, οι γερανοί υψώθηκαν. Το δέντρο έπεσε. Η κίνηση ήταν θεαματική. Ο γδούπος ανατριχιαστικός. Το θέαμα της πτώσης ενός γίγαντα καθηλωτικό. Η εξιλέωση πλήρης.

Όλα τα άλλα, όλη η αυτοκαταστροφική βαρβαρότητα και η αμετροέπεια που συνοδεύει τη ζωή στα χωριά, όλος ο καλυμμένος ή και απροκάλυπτος ανταγωνισμός που διαπερνά το κοινωνικό μοντέλο που έχουμε υιοθετήσει και διαποτίζει τις σκέψεις και τις συμπεριφορές μας, έμειναν στην θέση τους. Κανείς δεν μπήκε στη βάσανο της αμφισβήτησης της υπάρχουσας κατάστασης.  Στη βία ενός αυτοκινητιστικού δυστυχήματος που στέλνει στο θάνατο ή στην αναπηρία ανθρώπους, απάντησαν με το μόνο τρόπο που γνωρίζουν:  τη βία του ακρωτηριασμού ενός δέντρου…  

Ακόμα κι αν –σε μια προσπάθεια εξορθολογισμού, που ποτέ δεν λείπει- υποστηριχθεί ότι το δέντρο δημιουργούσε κάποιο πρόβλημα ασφάλειας των οδηγών και των αυτοκινήτων, ο τόσος προηγμένος τεχνολογικά πολιτισμός μας αποδεικνύεται εκπληκτικά ηλίθιος, αφού καθόλου δεν πέρασε από το νου των ιθυνόντων μια άλλη, πιο ήπια, πιο συμβιωτική λύση, π.χ. η σήμανση, η διαπλάτυνση, η τοποθέτηση ενός κατόπτρου…

Μήπως θα πρέπει να πάρουμε φόρα και να κόψουμε κι άλλα δέντρα που βρίσκονται στη μέση πλατειών και δρόμων; Μήπως εμποδίζει ο πλάτανος στους Αρμένους, στην Κάϊνα, στο Νιό Χωριό; Μήπως χρειαζόμαστε κι άλλο χώρο για να παρκάρουμε, να τρέχουμε, να μην ενοχλούμαστε από κανένα φυσικό όριο και εμπόδιο,  να επιδεικνύουμε την ισχύ μας;

Ή μήπως αυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι μια πιο διαλλακτική, πιο συμβιωτική, πιο θηλυκή ματιά και στάση ζωής; 


Για ένα μεγάλο δέντρο σε ένα μικρό χωριό που έκοψαν 

οι νοικοκύρηδες που νοιάζονται για την ασφάλειά μας. 

Να στέκει εκεί
Μια τομή οριζόντια
Να βλέπω το χρώμα που δεν ξέρω πώς λέγεται, 
ποιο είναι. 
Τι χρώμα, αλήθεια, έχει μια σπασμένη υδρία;

Να βλέπουν και οι χωριανοί,
γνωστοί όλοι μεταξύ τους, 
όταν πρωί περνάνει από κει να πάνε στις δουλειές τους,
να ανοίξουνε τα μαγαζιά και τις επιχειρήσεις τους, 
να πουν τις καλημέρες τους
και ελέγξουν τις κάμερες και τους συναγερμούς τους. 
Κι αφού βεβαιωθούν ότι όλα πήγανε καλά το βράδυ που πέρασε, 
κι ότι η τομή στέκει εκεί
και το κενό είναι κι αυτό στη θέση του
ασφαλείς επιτέλους,
εντάξει όλα
Και οι τελευταίες συνεννοήσεις για τα παραδοσιακά πανηγύρια του μέλλοντος
ολοκληρωθούν κι αυτές
(σουβλάκια, μπαλαντέζες, ηχεία, μπύρες, πρόεδροι, όλα στη θέση τους)
Και ο κόσμος θα'ρθει (κυρίως η νέα γενιά για να μαθαίνει)
να διασκεδάσει, 
να πιει, 
να ξεδώσει, 
να ξεχάσει, να χάσει...

Τότε, μόνο  εκείνος ο απόκοσμος κρότος 
που έκανε σαν έπεσε
κι έγινε χρώμα, 
το χρώμα που δεν ξέρω πώς το λένε, 
θα μένει εκεί 
δίχως καμιά συμμετοχή στα δρώμενα του μικρού χωριού. 

Μη σκεπάσετε την τομή, 
είναι ήχος σπαρακτικός
είναι χρώμα
Είναι εδώ κάτι που τσακίστηκε...


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_ Γ. Σεφέρη, "κράτησα τη ζωή μου" : σπάραγμα μιάς ανάγνωσης

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ' ασφοδίλια το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά' τ' άστρα του Κύκνου κι' εκείνο τ' άστρο ό Αλδεβαράν. Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς, καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει. Κράτησα τη ζωή μου˙ στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή. Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της. Ανεβαίνω τα βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές˙ o χιονισμένος κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν μήτε o καιρός κλειστός