Ο Charles Mathewes , είναι καθηγητής του Τμήματος θεολογικών σπουδών του πανεπιστημίου της Βιρτζίνια. Διδάσκει χριστιανική Θεολογία και σύγχρονη φιλοσοφική ηθική και φιλοσοφία της θρηκείας. Ανάμεσα στα ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι η ιστορία της χριστιανικής σκέψης, η συγκριτική των θρησκειών, ειδικά η συγκριτική ηθική, καθώς και θέματα πολιτισμού και πολιτικής.
Το βιβλίο του Evil and the Augustinian tradition, Cambridge University Press, 2001, που θα παρουσιάσουμε σε εκτενή περίληψη, αποτέλεσε το θέμα της διδακτορικής του διατριβής.
Άλλα δημοσιευμένα έργα του:
- Το μέλλον της Πολιτικής Θεολογίας . Προσεχώς το 2017, πιθανώς από Wiley-Blackwell.
- Συγκριτική Θρησκευτική Ηθική: Τα μεγάλα έργα . Σε 4 τόμους, με συν-συντάκτες Matthew Puffer και Mark Storslee. Routledge, 2015.
- Η Δημοκρατία της Χάριτος: Αυγουστινιανικές σκέψεις στο Dark Times . Eerdmans, Paperback 2010.
- Κατανόηση και Θρησκευτική Ηθική . Wiley-Blackwell, Paperback, 2010.
- Η Θεολογία της δημόσιας ζωής . Cambridge University Press, 2007. (χαρτόδετο βιβλίο 2008)
Το ερευνητικό ενδιαφέρον μου
Το να ενδιαφέρεται κανείς στις μέρες μας να μελετήσει το πρόβλημα του κακού , ενέχει δυο κινδύνους : από την μια το ενδιαφέρον του να εκληφθεί ως μια παρωχημένη παλαιομοδίτικη εμμονή που φέρνει κάτι το μεσσαιωνικό στο σύγχρονο κόσμο κι από την άλλη να θεωρηθεί ότι είναι προτιμότερο να πράττει κανείς ενάντια στο κακό από το να ασχολείται σε θεωρητικό επίπεδο με αυτό.
Και οι δυο αυτοί κίνδυνοι αποτελούν εκφράσεις της δυσκολίας μας να δούμε κατάφατσα το πρόβλημα του κακού και εντάσσονται κι αυτοί στην γενικότερη πρόκληση για την αντιμετώπισή του. Αφενός γιατί ο πρώτος, υποδηλώνοντας την πεποίθηση ότι ο νέος κόσμος που διαδέχθηκε τους σκοτεινούς μέσους χρόνους είναι απαλλαγμένος ή βρίσκεται σε μια διαδικασία απομάκρυνσης από το κακό, αποδέχεται έναν διαχωρισμό κι αποφεύγει να δει την συνέχεια του προβλήματος με το οποίο είμαστε αντιμέτωποι από καταβολής' πραγμα που επιβεβαιώνει η αρένα της ανθρώπινης ιστορίας της οποίας υποκείμενα είμαστε εκάστοτε εμείς οι ίδιοι.
Αφετέρου ο δεύτερος , αναπαράγει τον γνωστό διχασμό ανάμεσα στην θεωρία και την πράξη, αδυνατώντας να δει την πρώτη ως μια εκδοχή της δεύτερης και την δεύτερη ως εφαρμογή της πρώτης. Ουσιαστικά, στερώντας την δυνατότητα από την ανθρώπινη ύπαρξη να πράττει καθώς στοχάζεται και να στοχάζεται επειδή ακριβώς είναι αναγκασμένη να πράττει, λαμβάνει την ανθρώπινη ύπαρξη ως κάτι λιγότερο απ'αυτό που πραγματικά είναι.
Βλέποντας όμως από λίγο μακρύτερα και τους δυο κινδύνους, διακρίνουμε ότι υπάρχει και στους δυο κάτι κοινό, κι αυτό δεν είναι τίποτα άλλο εκτός από μια ρηγμάτωση' στην πρώτη περίπτωση η ρηγμάτωση είναι ιστορική, στην δεύτερη ανθρωπολογική.
Μήπως όμως η ρηγμάτωση αυτή μας οδηγεί κατευθείαν στην καρδιά του προβλήματος του κακού; μήπως το ίδιο το κακό δεν παρά μια ρηγμάτωση; ένα ρήγμα το οποίο επειδή δεν μπορούμε να δούμε είμαστε καταδικασμένοι να πέφτουμε διαρκώς μέσα του; μήπως το γνωστό "mind the gap" είναι μια "πινακίδα" που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη;
Θα περιέγραφα, λοιπόν, το ενδιαφέρον μου όχι τόσο ως εκείνου του ανθρώπου που τον ενδιαφέρει η έρευνα, αλλά αυτό το ίδιο το ρήγμα, γιατί προέρχεται και διαρκώς νιώθει να απειλείται απ' αυτό. Προσωπικό και πραγματικό θα ήταν οι χαρακτηρισμοί που αρμόζουν καλύτερα στο ενδιαφέρον μου κι ως εκ τούτου αυτό (το ενδιαφέρον) εκτείνεται πέραν του παρόντος βιβλίου, περιλαμβάνοντάς το.
Βρήκα το βιβλίο του Charles Mathewes, Evil and the Augustinian tradition, ed. Cambridge University Press, καλογραμμένο και συμφωνο με τα ενδιαφέροντά μου, ακριβώς γιατί προσπαθεί να εξετάσει το πρόβλημα του κακού, όχι από μια ηθικολογική σκοπιά, αλλά αποκαθιστώντας και κάνοντας εμφανή την συνέχεια -ή και την ασυνέχεια- μιας διαδρομής που, για την αυτοκατανόηση του δυτικού ανθρώπου, ξεκινάει απο τον Αυγουστίνο και δημιουργεί μια πνευματική κληρονομιά η οποια φτάνει μεσα από μια πολύπλοκη διαδοχή έως τη νεωτερικότητα και τις μέρες μας.
Αυτή την επιρροή της αυγουστίνειας παράδοσης, εξετάζει ο Μάθιους στο έργο και στην σκέψη δυο σύγχρονων στοχαστών που ασχολήθηκαν με το πρόβλημα του κακού: του αμερικανού θεολόγου και πολιτικού στοχαστή, Ρέινολντ Νίμπουρ (Reinold Nìebuhr, 1892- 1971) και της γνωστής γερμανοεβραίας πολιτικής επιστήμονα φιλοσόφου Χάνα Αρεντ (Hannah Arendt, 1906 - 1975).
Παράλληλα διατρέχει μεγάλο μέρος της ιστορίας της χριστιανικής σκέψης έως τις μέρες μας, με αναφορές στο Νίτσε, στον Φρόιντ, στον Πωλ Ρικέρ και στην σύγχρονη ακαδημαϊκή συζήτηση.
Το έργο χωρίζεται :
- Εισαγωγή : εντοπίζοντας τις διαφωνίες.
- Πρώτο Κεφάλαιο : Προκαταρτικά : Το κακό και η αυγουστίνεια παράδοση.
1. Νεωτερικότητα και κακό
2. Η αυγουστίνεια παράδοση και οι κληρονόμοι της.
- Δεύτερο Κεφάλαιο : Γενεαλογία : η ανάμνηση της αυγουστίνειας παράδοσης.
3. Η αμαρτία ως διαστροφή : η αυγουστίνεια ψυχολογία του Ρέινολντ Νίμπουρ
4. Το κακό ως στέρηση : η αυγουστίνεια. Οντολογία στην Χάνα Άρεντ
- Τρίτο Κεφάλαιο : Η πρόκληση της αυγουστίνειας παράδοσης απέναντι στο κακό
5. Απομυθοποιώντας το κακό
Συμπεράσματα : αναγνωρίζοντας την ακαταληψία, εντοπίζοντας το μυστήριο.
Η παρουσίαση του έργου θα γίνει σε συνέχειες υπό τον γενικό τίτλο "Το κακό και η αυγουστίνεια παράδοση, εκτενής περίληψη και προβληματισμοί", με συνεχή αναφορά στο βιβλίο του Τσαρλς Μάθιους, φροντίζοντας να κάνω ρητό τον διαχωρισμό ανάμεσα στις αποψεις του συγγραφέα και τους προβληματισμούς που μου γεννήθηκαν διαβάζοντας το έργο του κι ελπίζοντας ότι κι άλλοι θα βρουν σε αυτό εκτός απο ενδιαφέρον και κάποιες απαντήσεις.
Και οι δυο αυτοί κίνδυνοι αποτελούν εκφράσεις της δυσκολίας μας να δούμε κατάφατσα το πρόβλημα του κακού και εντάσσονται κι αυτοί στην γενικότερη πρόκληση για την αντιμετώπισή του. Αφενός γιατί ο πρώτος, υποδηλώνοντας την πεποίθηση ότι ο νέος κόσμος που διαδέχθηκε τους σκοτεινούς μέσους χρόνους είναι απαλλαγμένος ή βρίσκεται σε μια διαδικασία απομάκρυνσης από το κακό, αποδέχεται έναν διαχωρισμό κι αποφεύγει να δει την συνέχεια του προβλήματος με το οποίο είμαστε αντιμέτωποι από καταβολής' πραγμα που επιβεβαιώνει η αρένα της ανθρώπινης ιστορίας της οποίας υποκείμενα είμαστε εκάστοτε εμείς οι ίδιοι.
Αφετέρου ο δεύτερος , αναπαράγει τον γνωστό διχασμό ανάμεσα στην θεωρία και την πράξη, αδυνατώντας να δει την πρώτη ως μια εκδοχή της δεύτερης και την δεύτερη ως εφαρμογή της πρώτης. Ουσιαστικά, στερώντας την δυνατότητα από την ανθρώπινη ύπαρξη να πράττει καθώς στοχάζεται και να στοχάζεται επειδή ακριβώς είναι αναγκασμένη να πράττει, λαμβάνει την ανθρώπινη ύπαρξη ως κάτι λιγότερο απ'αυτό που πραγματικά είναι.
Βλέποντας όμως από λίγο μακρύτερα και τους δυο κινδύνους, διακρίνουμε ότι υπάρχει και στους δυο κάτι κοινό, κι αυτό δεν είναι τίποτα άλλο εκτός από μια ρηγμάτωση' στην πρώτη περίπτωση η ρηγμάτωση είναι ιστορική, στην δεύτερη ανθρωπολογική.
Μήπως όμως η ρηγμάτωση αυτή μας οδηγεί κατευθείαν στην καρδιά του προβλήματος του κακού; μήπως το ίδιο το κακό δεν παρά μια ρηγμάτωση; ένα ρήγμα το οποίο επειδή δεν μπορούμε να δούμε είμαστε καταδικασμένοι να πέφτουμε διαρκώς μέσα του; μήπως το γνωστό "mind the gap" είναι μια "πινακίδα" που πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη;
Θα περιέγραφα, λοιπόν, το ενδιαφέρον μου όχι τόσο ως εκείνου του ανθρώπου που τον ενδιαφέρει η έρευνα, αλλά αυτό το ίδιο το ρήγμα, γιατί προέρχεται και διαρκώς νιώθει να απειλείται απ' αυτό. Προσωπικό και πραγματικό θα ήταν οι χαρακτηρισμοί που αρμόζουν καλύτερα στο ενδιαφέρον μου κι ως εκ τούτου αυτό (το ενδιαφέρον) εκτείνεται πέραν του παρόντος βιβλίου, περιλαμβάνοντάς το.
Βρήκα το βιβλίο του Charles Mathewes, Evil and the Augustinian tradition, ed. Cambridge University Press, καλογραμμένο και συμφωνο με τα ενδιαφέροντά μου, ακριβώς γιατί προσπαθεί να εξετάσει το πρόβλημα του κακού, όχι από μια ηθικολογική σκοπιά, αλλά αποκαθιστώντας και κάνοντας εμφανή την συνέχεια -ή και την ασυνέχεια- μιας διαδρομής που, για την αυτοκατανόηση του δυτικού ανθρώπου, ξεκινάει απο τον Αυγουστίνο και δημιουργεί μια πνευματική κληρονομιά η οποια φτάνει μεσα από μια πολύπλοκη διαδοχή έως τη νεωτερικότητα και τις μέρες μας.
Αυτή την επιρροή της αυγουστίνειας παράδοσης, εξετάζει ο Μάθιους στο έργο και στην σκέψη δυο σύγχρονων στοχαστών που ασχολήθηκαν με το πρόβλημα του κακού: του αμερικανού θεολόγου και πολιτικού στοχαστή, Ρέινολντ Νίμπουρ (Reinold Nìebuhr, 1892- 1971) και της γνωστής γερμανοεβραίας πολιτικής επιστήμονα φιλοσόφου Χάνα Αρεντ (Hannah Arendt, 1906 - 1975).
Παράλληλα διατρέχει μεγάλο μέρος της ιστορίας της χριστιανικής σκέψης έως τις μέρες μας, με αναφορές στο Νίτσε, στον Φρόιντ, στον Πωλ Ρικέρ και στην σύγχρονη ακαδημαϊκή συζήτηση.
Το έργο χωρίζεται :
- Εισαγωγή : εντοπίζοντας τις διαφωνίες.
- Πρώτο Κεφάλαιο : Προκαταρτικά : Το κακό και η αυγουστίνεια παράδοση.
1. Νεωτερικότητα και κακό
2. Η αυγουστίνεια παράδοση και οι κληρονόμοι της.
- Δεύτερο Κεφάλαιο : Γενεαλογία : η ανάμνηση της αυγουστίνειας παράδοσης.
3. Η αμαρτία ως διαστροφή : η αυγουστίνεια ψυχολογία του Ρέινολντ Νίμπουρ
4. Το κακό ως στέρηση : η αυγουστίνεια. Οντολογία στην Χάνα Άρεντ
- Τρίτο Κεφάλαιο : Η πρόκληση της αυγουστίνειας παράδοσης απέναντι στο κακό
5. Απομυθοποιώντας το κακό
Συμπεράσματα : αναγνωρίζοντας την ακαταληψία, εντοπίζοντας το μυστήριο.
Η παρουσίαση του έργου θα γίνει σε συνέχειες υπό τον γενικό τίτλο "Το κακό και η αυγουστίνεια παράδοση, εκτενής περίληψη και προβληματισμοί", με συνεχή αναφορά στο βιβλίο του Τσαρλς Μάθιους, φροντίζοντας να κάνω ρητό τον διαχωρισμό ανάμεσα στις αποψεις του συγγραφέα και τους προβληματισμούς που μου γεννήθηκαν διαβάζοντας το έργο του κι ελπίζοντας ότι κι άλλοι θα βρουν σε αυτό εκτός απο ενδιαφέρον και κάποιες απαντήσεις.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου