Καθημερινά, σχεδόν αδιάκοπα, έρχομαι σε επαφή με πρακτικούς ανθρώπους.
Κάθε επαφή μαζί τους είναι μια προδιαγεγραμμένη ήττα μου.
Οι ίδιοι φροντίζουν να έχουν καλά ακονισμένα τα όπλα τους, που δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από την αποτελεσματικότητά τους.
Έχουν την εντύπωση πως η αποτελεσματικότητα είναι κάτι που τους ανήκει και στο οποίο μπορούν να δουν τον εαυτό τους να πραγματώνεται.
Πολλές φορές είναι τόσο συνεπαρμένοι απ'αυτήν που και η παραμικρή προτεινόμενη στάση για να σκεφτούν και να εξετάσουν τους όρους και τις προϋποθέσεις της αποτελεσματικότητας που επιφέρουν στον κόσμο μέσω των πράξεών τους, τους προκαλεί ανησυχία.
Εύκολα, εφόσον έχουν μια τέτοια εξοικείωση με την αποτελεσματικότητα, λαμβάνουν την θέση του συμβούλου, έναντι ημών των υπολοίπων που θεωρούμαστε αναποτελεσματικοί ή όχι αρκούντως αποτελεσματικοί.
Είναι όμως η αποτελεσματικότητα κάτι που τους ανήκει; κάτι δικό τους;
Η αποτελεσματικότητα, δηλαδή το πέρασμα από καταστάσεις ενός τύπου σε καταστάσεις ενός άλλου, δεν είναι κάτι που επιφέρουν οι άνθρωποι στον κόσμο.
Θα έλεγα ότι χαρακτηρίζει τον κόσμο στην εγκοσμιότητά του, δηλαδή στο χωροχρονικό εκείνο πλέγμα εντός του οποίου γίνονται και ξεγίνονται πράγματα.
Επομένως, δεν τίθεται θέμα άρνησης της αποτελεσματικότητας, εφόσον αυτή συνιδρύει τον κόσμο όπως τον γνωρίζουμε, δίχως ταυτόχρονα να αρνηθούμε την εγκοσμιότητα του κόσμου' και γι'αυτό όποτε τίθεται κάποιος σχετικός προβληματισμός και επειδή η αποτελεσματικότητα είναι του κόσμου και όχι δικιά μας, εμφανίζονται στην γλώσσα χαρακτηρισμοί όπως "αιθεροβάμων", "ονειροπαρμένος", "ανεδαφικός" κλπ., επίθετα που όλα έχουν σχέση με τον χώρο και τον χρόνο σαν διαστάσεις της πραγματικότητας.
Εφόσον λοιπόν, δεν μπορούμε, θα πρόσθετα επιπλέον κι ούτε θέλουμε, να αρνηθούμε την καταρχήν μια και ανεξάρτητη αποτελεσματικότητα, μήπως πρέπει να σκεφτούμε, δεδομένης της διάστασης που εμφανίζεται μεταξύ των πρακτικών ανθρώπων και ημών των υπολοίπων, ότι μιλάμε για δύο διαφορετικούς τρόπους εννόησής της;
Οι πρακτικοί άνθρωποι μπορούν, πράγματι, να καρπώνονται την αποτελεσματικότητα (και τα συνακόλουθα οφέλη) , διότι για αυτούς η αποτελεσματικότητα είναι μια ευθεία αντιστοίχηση μέσων -σκοπών. Μια τέτοια παράσταση της αποτελεσματικότητας ως ένα ευθύγραμμο τμήμα με μια αρχή και ένα τέλος, εμπνέεται από την φαινομενικότητα του φυσικού κόσμου και αναλογεί στα ίδια τα όρια της γέννησης και του θανάτου των ανθρώπων. Είναι επομένως πολύ ισχυρή.
Θα έλεγα αυτό το είδος της ευθύγραμμης αποτελεσματικότητας, σωρευτική.
Και μπορούμε σε αυτή να εντάξουμε όχι μόνο τις τρέχουσες αντιλήψεις πρακτικών ανθρώπων αλλά και μεγάλο μέρος της σύγχρονης επιστημοσύνης καθώς και το σύνολο των δυτικών κοινωνιών της ανάπτυξης και της προόδου.
Θα πρέπει όμως να σκεφτούμε, μήπως επειδή είμαστε τόσο πολύ αποτελεσματικοί, φτιαγμένοι λες, σωματικά (επιδέξιοι χειρώνακτες και χειροπλάστες) και διανοητικά (ιδανικοί γλωσσικοί χρήστες) για τούτο ακριβώς, για να δρούμε παράγοντας αποτελέσματα, μήπως από την θέση μας ως ανθρώπων, μάς ανοίγεται και ένας άλλος τρόπος σχετισμού με την καταρχήν μια και ανεξάρτητη εγκόσμια αποτελεσματικότητα και ότι αυτός, ο άλλος τρόπος, θα πρέπει να αναζητηθεί και να συναφθεί στην πρακτικότητά μας.
Αναφέρομαι στην εννόηση της αποτελεσματικότητας δια μέσου της διαρκούς αναδίπλωσης και περιστροφής του αναστοχασμού. Η τέτοια αντίληψη της αποτελεσματικότητας δεν θέλει να αποτρέψει ή να αναστείλει την πράξη των ανθρώπων, αλλά αντίθετα θέλει να της προσδώσει την ουσιώδη της εξαιρετικότητα τοποθετώντας την μέσα στον κόσμο' μέσα στον κόσμο του οποίου την ύπαρξη ως κοσμιότητα κάποτε αντιλαμβανόμασταν και τώρα έχει χαθεί από τον πρακτικό μας ορίζοντα.
Η τέτοια αντίληψη της αποτελεσματικότητας ομοιάζει περισσότερο με μια ανοιχτή σπείρα όπου κανένα σημείο δεν βρίσκεται σε ευθεία στοίχιση με κανένα άλλο, σε μια προσπάθεια να συλληφθεί ο πολυπαραγοντικός και πολυπρισματικός χαρακτήρας της πραγματικότητας που πάντα μας ξεπερνάει ως ιστορικά εκτεινόμενη πριν και μετά τα φυσικά όρια της ζωής του πράττοντος ανθρώπου.
Θα έλεγα αυτό το είδος της σπειροειδούς αποτελεσματικότητας, ενσυνείδητο, διότι αντιστοιχεί στην κίνηση δημιουργίας της συνείδησης στον άνθρωπο και απαιτεί περισσότερο κόπο και μικρότερες ταχύτητες....
Δεν έχω όμως καμιά αμφιβολία ότι η "νίκη" ανήκει στους ρεαλιστές, εαν ρεαλισμός σημαίνει ένα άνευ κόσμου τυφλό πράττειν...
Κάθε επαφή μαζί τους είναι μια προδιαγεγραμμένη ήττα μου.
Οι ίδιοι φροντίζουν να έχουν καλά ακονισμένα τα όπλα τους, που δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από την αποτελεσματικότητά τους.
Έχουν την εντύπωση πως η αποτελεσματικότητα είναι κάτι που τους ανήκει και στο οποίο μπορούν να δουν τον εαυτό τους να πραγματώνεται.
Πολλές φορές είναι τόσο συνεπαρμένοι απ'αυτήν που και η παραμικρή προτεινόμενη στάση για να σκεφτούν και να εξετάσουν τους όρους και τις προϋποθέσεις της αποτελεσματικότητας που επιφέρουν στον κόσμο μέσω των πράξεών τους, τους προκαλεί ανησυχία.
Εύκολα, εφόσον έχουν μια τέτοια εξοικείωση με την αποτελεσματικότητα, λαμβάνουν την θέση του συμβούλου, έναντι ημών των υπολοίπων που θεωρούμαστε αναποτελεσματικοί ή όχι αρκούντως αποτελεσματικοί.
Είναι όμως η αποτελεσματικότητα κάτι που τους ανήκει; κάτι δικό τους;
Η αποτελεσματικότητα, δηλαδή το πέρασμα από καταστάσεις ενός τύπου σε καταστάσεις ενός άλλου, δεν είναι κάτι που επιφέρουν οι άνθρωποι στον κόσμο.
Θα έλεγα ότι χαρακτηρίζει τον κόσμο στην εγκοσμιότητά του, δηλαδή στο χωροχρονικό εκείνο πλέγμα εντός του οποίου γίνονται και ξεγίνονται πράγματα.
Επομένως, δεν τίθεται θέμα άρνησης της αποτελεσματικότητας, εφόσον αυτή συνιδρύει τον κόσμο όπως τον γνωρίζουμε, δίχως ταυτόχρονα να αρνηθούμε την εγκοσμιότητα του κόσμου' και γι'αυτό όποτε τίθεται κάποιος σχετικός προβληματισμός και επειδή η αποτελεσματικότητα είναι του κόσμου και όχι δικιά μας, εμφανίζονται στην γλώσσα χαρακτηρισμοί όπως "αιθεροβάμων", "ονειροπαρμένος", "ανεδαφικός" κλπ., επίθετα που όλα έχουν σχέση με τον χώρο και τον χρόνο σαν διαστάσεις της πραγματικότητας.
Εφόσον λοιπόν, δεν μπορούμε, θα πρόσθετα επιπλέον κι ούτε θέλουμε, να αρνηθούμε την καταρχήν μια και ανεξάρτητη αποτελεσματικότητα, μήπως πρέπει να σκεφτούμε, δεδομένης της διάστασης που εμφανίζεται μεταξύ των πρακτικών ανθρώπων και ημών των υπολοίπων, ότι μιλάμε για δύο διαφορετικούς τρόπους εννόησής της;
Οι πρακτικοί άνθρωποι μπορούν, πράγματι, να καρπώνονται την αποτελεσματικότητα (και τα συνακόλουθα οφέλη) , διότι για αυτούς η αποτελεσματικότητα είναι μια ευθεία αντιστοίχηση μέσων -σκοπών. Μια τέτοια παράσταση της αποτελεσματικότητας ως ένα ευθύγραμμο τμήμα με μια αρχή και ένα τέλος, εμπνέεται από την φαινομενικότητα του φυσικού κόσμου και αναλογεί στα ίδια τα όρια της γέννησης και του θανάτου των ανθρώπων. Είναι επομένως πολύ ισχυρή.
Θα έλεγα αυτό το είδος της ευθύγραμμης αποτελεσματικότητας, σωρευτική.
Και μπορούμε σε αυτή να εντάξουμε όχι μόνο τις τρέχουσες αντιλήψεις πρακτικών ανθρώπων αλλά και μεγάλο μέρος της σύγχρονης επιστημοσύνης καθώς και το σύνολο των δυτικών κοινωνιών της ανάπτυξης και της προόδου.
Θα πρέπει όμως να σκεφτούμε, μήπως επειδή είμαστε τόσο πολύ αποτελεσματικοί, φτιαγμένοι λες, σωματικά (επιδέξιοι χειρώνακτες και χειροπλάστες) και διανοητικά (ιδανικοί γλωσσικοί χρήστες) για τούτο ακριβώς, για να δρούμε παράγοντας αποτελέσματα, μήπως από την θέση μας ως ανθρώπων, μάς ανοίγεται και ένας άλλος τρόπος σχετισμού με την καταρχήν μια και ανεξάρτητη εγκόσμια αποτελεσματικότητα και ότι αυτός, ο άλλος τρόπος, θα πρέπει να αναζητηθεί και να συναφθεί στην πρακτικότητά μας.
Αναφέρομαι στην εννόηση της αποτελεσματικότητας δια μέσου της διαρκούς αναδίπλωσης και περιστροφής του αναστοχασμού. Η τέτοια αντίληψη της αποτελεσματικότητας δεν θέλει να αποτρέψει ή να αναστείλει την πράξη των ανθρώπων, αλλά αντίθετα θέλει να της προσδώσει την ουσιώδη της εξαιρετικότητα τοποθετώντας την μέσα στον κόσμο' μέσα στον κόσμο του οποίου την ύπαρξη ως κοσμιότητα κάποτε αντιλαμβανόμασταν και τώρα έχει χαθεί από τον πρακτικό μας ορίζοντα.
Η τέτοια αντίληψη της αποτελεσματικότητας ομοιάζει περισσότερο με μια ανοιχτή σπείρα όπου κανένα σημείο δεν βρίσκεται σε ευθεία στοίχιση με κανένα άλλο, σε μια προσπάθεια να συλληφθεί ο πολυπαραγοντικός και πολυπρισματικός χαρακτήρας της πραγματικότητας που πάντα μας ξεπερνάει ως ιστορικά εκτεινόμενη πριν και μετά τα φυσικά όρια της ζωής του πράττοντος ανθρώπου.
Θα έλεγα αυτό το είδος της σπειροειδούς αποτελεσματικότητας, ενσυνείδητο, διότι αντιστοιχεί στην κίνηση δημιουργίας της συνείδησης στον άνθρωπο και απαιτεί περισσότερο κόπο και μικρότερες ταχύτητες....
Δεν έχω όμως καμιά αμφιβολία ότι η "νίκη" ανήκει στους ρεαλιστές, εαν ρεαλισμός σημαίνει ένα άνευ κόσμου τυφλό πράττειν...
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου