Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_ο άσχετος άνθρωπος




Tα χιλιάδες ελληνόπουλα που πήραν μέρος στις Πανελλαδικές εξετάσεις για τα ΑΕΙ., έλαβαν  σε  μια πολύ νεαρή και τρυφερή ηλικία, κάτι που άλλοι κάνουν χρόνια για να το συνειδητοποιήσουν και κάποιοι δεν το συνειδητοποιούν  πότε. Πλήρωσαν βέβαια αδρά σε χρόνο και σε χρήμα...
Ένα μάθημα έλαβαν, το οποίο είναι : "Πώς εξαφανίζεται η χαρά από τη ζωή μας".
Τι πρέπει να κάνουμε για να εξαφανίσουμε την χαρά από τις σχέσεις μας με τα πράγματα, με τη γνώση και κατ' επέκταση πώς αυτό το τρίκ της εξαφάνισης της χαράς,  μπορεί, επεκτεινόμενο να εφαρμοστεί στην σχέση μας με τον εαυτό μας και με τους άλλους.
Ας μην βιαστούν λοιπόν να "ξεχάσουν" την ... τραυματική εμπειρία της προετοιμασίας τους, που  για κάποιους διήρκεσε 2 ολόκληρα χρόνια ή και παραπάνω. Ας μην βιαστούν να επιδοθούν στις θεμιτές κραιπάλες του καλοκαιριού και της παραλίας.
Το μάθημα που έλαβαν δίδεται άπαξ και ισχύει για πάντα.
Ας το θυμούνται στα χρόνια που θα έρθουν,
... όταν θα πάνε στο Πανεπιστήμιο και  οι σπουδές τους θα τους φαίνονται κάτι ξένο, θα βαριούνται και θα βιάζονται να τελειώσουν και δεν θα μπορούν να χαρούν ως φοιτητές.
.... όταν θα κάνουν ερωτικές γνωριμίες που αν και θα εναλλάσσονται με ταχύτητα ωστόσο θα είναι τόσο απελπιστικά όμοιες που δεν θα μπορούν να χαρούν ως ερωτευμένοι.
...... όταν κάποτε θα βγουν στην αγορά εργασίας και  η δουλειά τους θα τους ισοπεδώνει, θα νιώθουν ανασφαλείς, θα μηχανοραφούν και θα εύχονται για μια αργία, για ένα 2ήμερο και δεν θα μπορούν να χαρούν ως εργαζόμενοι.
....... όταν θα παντρευτούν, με το καλό, και μετά από λίγο θα νιώθουν σαν δύο ξένοι στο ίδιο σπίτι. και δεν θα μπορούν να χαρούν τον γάμο.
....... όταν θα κάνουν τα δικά τους παιδιά και δεν θα μπορούν να χαρούν το μεγάλωμα τους.
Βέβαια, υποκατάστατα  χαράς βρίσκονται, αν θέλει κανείς. 
Η χαρά όμως, η πρωτογενής και ανόθευτη Χαρά όπως την εννοεί ο Δ. Σολωμός στον στίχο του "Κρητικού": Έψαλλε την Ανάσταση χαροποιά η φωνή της, η Χαρά, με Χ κεφαλαίο, διαρρέει μέσα απ' όλα αυτά, όπως η άμμος της ερήμου μέσα από τα δάκτυλα....
Γιατί; Πώς γίνεται αυτό; 
Ο τρόπος είναι  ο ίδιος σε κάθε περίπτωση.

Εάν  σχετίζεσαι με κάτι, με το οτιδήποτε, με σκοπό να το ελέγξεις, να το χρησιμοποιήσεις για όφελός σου, εάν το θεωρήσεις ένα "εργαλείο" χρήσιμο για τον "σκοπό" σου, έχεις μπει ήδη χωρίς να το καταλάβεις στον χώρο της θλίψης. Θλίβοντας, συνθλίβοντας τον κόσμο θλίβεσαι κι εσύ μαζί του. Η σχέση είναι αμοιβαία (Χέγκελ). Έχεις υιοθετήσει μια εργαλειακή αντίληψη για τον κόσμο. Έχεις μετατρέψει την πολυποικιλότητα και τους μύριους τρόπους της ύπαρξης του κόσμου αλλά και του εαυτού σου σε ένα εργαλείο. Το "εργαλείο" κόσμος  ή "εργαλείο" εαυτός που έχει μια αυστηρά περιοισμένη και προβλέψιμη χρήση, είναι ο πυρήνας της ορθολογικότητας της εποχής μας και έχει τον αντίστοιχο κυρίαρχο λόγο, που εμφανίζεται ως αντι-κειμενικός.

Οι ανθρώπινοι σκοποί μπορεί να εκλογικεύονται και να είναι διάφοροι.... από το να εισαχθώ σε μια Σχολή, να κάνω έναν καλό γάμο, να φτιάξω το κοινωνικό μου προφίλ έως το να κάνω παιδιά για να ικανοποιήσω την φιλαυτία και τα "θέλω" μου. 
Ασφαλώς  δεν είναι κακό να θέλω κάτι. Το κακό είναι, αυτό που θέλω να μετατρέπεται σε αρπαγή, σε δικαίωμά μου, σε επιβολή και σε κυριαρχία. Να είναι ο τρόπος, το πώς σχετίζομαι με τον κόσμο. Να είναι ο λόγος της ύπαρξής μου. Κυριαρχώντας πάνω στον κόσμο και στα πράγματα κυριαρχούμαι εγώ ο ίδιος. Με κυριεύει τόσο πολύ ο "στόχος - θέλω" που  η ματιά μου θολώνει, η υπομονή μου εξαντλείται, η κατανόησή μου εκμηδενίζεται. Οι άλλοι άνθρωποι  μού γίνονται αδιάφοροι, στον βαθμό που δεν εντάσσονται στα σχέδιά μου, ο πόνος τους και η χαρά τους μου είναι κάτι ξένο.
Τίποτα δεν μπορεί να με εκπλήξει, τίποτα δεν μπορεί να με συγκλονίσει, σε τίποτα δεν μπορώ να δοθώ, αντίθετα πρέπει να μου δοθούν όλα.
Αυτή είναι η ανταγωνιστική έρημος του καπιταλισμού που έχει απλωθεί μέσα μας. Σ' αυτή την έρημο γεννάμε τα παιδιά μας,  εκεί λαμβάνουν τα μαθήματα που  έχουν ανάγκη για να ζήσουν στον σύγχρονο κόσμο. Σ'αυτή την έρημο τίποτα, κανείς δεν θα έχει να πει κάτι, όσο δεν την αναγνωρίζουμε ως τέτοια, όσο δεν μπαίνουμε στις βαθύτερες αιτίες της δημιουργίας της. Σ'αυτήν την έρημο τα "αριστερά" φθογγόσημα θα μένουν αμετάφραστα.
Σ'αυτήν την έρημο όπου τίποτα δεν μπορεί να ανθίσει μπροστά στα μάτια μου, εκεί που κι εγώ ξεραίνομαι δίχως να μπορώ, αλλά και να φοβάμαι, να σχετιστώ ουσιαστικά 
Σ' αυτή την έρημο έχει στραγγιστεί κάθε χαρά και κάθε νόημα. 

Το πρόβλημα του νέου αιώνα είναι ενώπιόν μας : η δημιουργία ενός νέου ανθρωπολογικού τύπου έρχεται να αντικαταστήσει τον  ανθρωπολογικό τύπο του "κυρίαρχου" που όλοι, λίγο -πολύ, είχαμε μέσα μας.
Κι αυτός είναι ο άνθρωπος που δεν μπορεί να σχετιστεί. Ο ά-σχετος άνθρωπος.
Α-σχετος με την χαρά.
Α-σχετος με την κοινότητα.
Α-σχετος με την ελευθερία.
Α-σχετος με την σκέψη
Α-σχετος με τον άλλο
Α-σχετος με την αγάπη
Α-σχετος τον εαυτό του
Α-σχετος με τον Θεό.




Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_ Γ. Σεφέρη, "κράτησα τη ζωή μου" : σπάραγμα μιάς ανάγνωσης

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ' ασφοδίλια το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά' τ' άστρα του Κύκνου κι' εκείνο τ' άστρο ό Αλδεβαράν. Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς, καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει. Κράτησα τη ζωή μου˙ στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή. Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της. Ανεβαίνω τα βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές˙ o χιονισμένος κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν μήτε o καιρός κλειστός