_για την αντιγραφή...

Να μην αντιγράφει, ήταν ένας βασικός κανόνας που ίσχυε για τα πάσης φύσεως διαγωνίσματα. Αλίμονο εάν έπιανε κάποιον ο δάσκαλος ν' αντιγράφει, του έσκιζε την κόλλα, τον ξευτίλιζε, ότι είχε διαπράξει κάποιο μεγάλο κακό κι άδικο, και τον έδιωχνε.

Έπρεπε να γράφει ο καθένας μόνος του. "Με την αξία του", έλεγε ο δάσκαλος, κι όχι να βλέπει του διπλανού. 

Οι καλοί μαθητές πέφτανε πάνω στο γραπτό τους, το σκεπάζανε με το σώμα τους, σκύβανε από πάνω του, σαν τις κλώσσες που κλωσσάνε τ' αυγά τους.

Αυτή, μια φορά που προσπάθησε να αντιγράψει, είχε την μοίρα του κακού μαθητή. Συνελήφθη  και ακολούθησαν τα γνωστά. 
Μάλλον πως την πρόδωσαν τα μαλλιά της, γιατί το πρόσωπό της δεν φαινόταν και το σώμα της ήταν ακίνητο, τελείως ακίνητο.

Ναι, τα μαλλιά της πρέπει να κινήθηκαν ένοχα ή και μπορεί κάπως να κοκκίνησαν στις άκρες. Τα είδε ο δάσκαλος και της τράβηξε την κόλλα απότομα, πέταξε κάτω τα βιβλία της και την έπιασε από τ΄αυτί. Την έδιωξε απ' την τάξη.

Θα έφευγε έτσι κι αλλιώς. Δεν καταλάβαινε.

Δεν καταλάβαινε τον βασικό κανόνα. Γιατί δεν επιτρέπεται, αφού δεν ξέρει κάτι, να  ρωτήσει τον διπλανό που ξέρει; Τι πιο φυσιολογικό;

Κι οι μεγάλοι το ίδιο δεν έκαναν; Μήπως δεν αντέγραφαν ο ένας τον άλλο;

Σα να κρυφοκοίταζαν κι αυτοί την κόλλα του αλλουνού, του διπλανού, του γείτονα. Πώς ήταν το σπίτι του; τα παιδιά του; το καινούργιο αγροτικό που αγόρασε τελευταία -και πού τα βρήκε τα λεφτά; - τα ρούχα που φόρεσε  -και πώς μεγαλοπιάνεται πια με τον κομματάρχη;- τις σχέσεις των αδελφών και των κουνιάδων -και πώς μοίρασαν τα χωράφια τους;  τι καβγάδες έγιναν;  τι σύνταξη παίρνει -και πώς έβγαλε σύνταξη για την Εθνική Αντίσταση που καλά καλά δεν είχε γεννηθεί τότε;... Όλοι κοίταζαν και κρυφοκοίταζαν τον διπλανό και όλοι αντέγραφαν και κατέγραφαν και κακόγραφαν.

"Ο καθένας με την αξία του..." Μα δεν υπήρχε καμία αξία, παρά μια μοχθηρή αντιγραφή του ενός από τον άλλο. Πούφ!! Τι μπούρδες, κυρ-δάσκαλε, τι παραμύθια για μικρά παιδιά! 

Βαρέθηκε το σχολειό, το χωριό, την εκκλησία!!

Από τότε δεν ξαναπροσπάθησε να αντιγράψει. Θα τα έκανε όλα πρωτότυπα. Όλα μοναδικά και διαφορετικά από των αλλονών. 

Αποφάσισε να ζωγραφίσει. 

Τι να ζωγραφίσει όμως; Ότι ζωγράφιζαν και οι άλλοι; Κοίταξε γύρω της: δέντρα, σπίτια, ζώα, άνθρωποι. Της φάνηκε μια αντιγραφή.

Τα απέρριψε όλα και τότε κοίταξε μέσα της και βρήκε τα θέματα της, τα χρώματα, τα υλικά, τις διαστάσεις.

Μα και πάλι δεν έμοιαζε ευχαριστημένη.

Πάλι ένιωθε ότι αντιγράφει.

Εγώ όμως σου λέω : αντέγραφε. Γιατί αυτό μπορούμε να κάνουμε. Εξασκήσου στην καλή, στην τέλεια αντιγραφή, γιατί αυτό είναι το μόνο που μπορούμε να κάνουμε. 

Να βλέπουμε τον κόσμο, να βλέπουμε τους ανθρώπους, να βλέπουμε μέσα μας και γύρω κι όλα αυτά να τα αντιγράφουμε. 
Το σχήμα του σώματος που έφυγε πάνω στην αδειανή καρέκλα, την θύμηση των αγαπημένων χειλιών που έγιναν δροσιά και χίλια λευκά και κίτρινα ανθάκια, τα χρώματα που ήταν όλα μαζί πάνω στο μαύρο πριν ξεχωρίσουν, την απόφαση του δένδρου να καταργήσει την ακινησία του, τον πυρήνα μιας φλεγόμενης καρδιάς....
Όσο πιο πιστή η αντιγραφή τόσο πιο κοντά στην αλήθεια των πραγμάτων βρισκόμαστε. Τόσο μεγαλύτερη αξία έχουν αυτά που γράφουμε και ζωγραφίζουμε. 
Γι' αυτό και τα αναγνωρίζει ο άλλος,  ο διπλανός σαν δικά του κι αυτός. 

Μήπως αυτό δεν είναι το ζητούμενο, καλή μου, να νιώσουμε κομμάτι του;

Να σκεφτείς ότι μέχρι και ο Θεός, έτσι το διατύπωσε ο Πλάτωνας στον Τίμαιο, έφτιαξε τον κόσμο κοιτάζοντας τον άφθαρτο και ανώλεθρο κόσμο των Ιδεών. 
Ας πούμε ότι αντιγραφή έκανε κι αυτός.

Αν, λοιπόν, ο κόσμος ο ίδιος είναι μια αντιγραφή της τελειότητας και καθώς αντιγράφει τον εαυτό του γίνεται τέλειος, τότε πώς θα μπορούσαμε εμείς να μην αντιγράφουμε ο ένας από τον άλλο; η μια γενιά από την άλλη; 

Πώς θα μπορούσαμε να μην βλέπουμε και να μην αντιγράφουμε κάτι απ' την μεγάλη κόλλα του Θεού!!  Η αξία με την αντιγραφή είναι η αυθεντικότητα της στιγμής που συλλαμβάνεται να αντιγράφει. 

Κι αυτό, εσύ  το ξέρεις πολύ καλά!

 

Ένα στο τέλος να σου πω μονάχα : ας αφήνουμε το γραπτό μας, το πίνακά μας, λίγο στο πλάι -τάχα ότι καθίσαμε στραβά- να βλέπει και ο πίσω που δεν ξέρει... 

Όλες οι καλλιτεχνικές δημιουργίες είναι έργα της  Νίκης Στρατάκη