Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_ένα μάθημα κοινωνικού δαρβινισμού


Το  ελληνικό κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει, από την θέση του στην οικιακή πολυθρόνα, μια σύγχρονη σύγκρουση, σύγχρονων επιχειρηματιών σαν αυτές που γίνονται σε όλα τα σύγχρονα και πολιτισμένα κράτη στα οποία θέλουμε και μεις κάποτε να μοιάξουμε.

Ο παροιμιώδης μέσος ανθρωπάκος στριμωγμένος σε μια γωνιά (της αναμονής για την δημιουργία των πολυπόθητων νέων θέσεων εργασίας), κρατώντας την ανάσα του (μέχρι να ξεβρομίσει το πνιγηρό τοπίο της διαπλοκής), προσπαθώντας να μην κροταλίζουν τα δόντια του (και προδοθεί η καθημερινή του αγωνία  λίγο πριν φτάσει η ανάπτυξη) παρακολούθησε (όσο του ήταν δυνατό) την αδιάβλητη διαδικασία της δημοπρασίας για τις τηλεοπτικές άδειες.
 Ήταν τέτοια η δύναμη των συγκρουομένων, τόσος ο όγκος τους, η σκόνη που σήκωσαν και οι ιαχές των κυβερνητικών Παπάδων στην δημοπρασία των τηλεοπτικών, που μου θύμισαν το γνωστό σίκουελ ταινιών με δεινόσαυρους "Τζουράσικ Πάρκ" : Να, κάπως έτσι συγκρούονταν οι δεινόσαυροι εκείνη τη μακρινή προϊστορική εποχή, είπα μέσα μου. ... Κυριαρχούν πάντα οι ικανότεροι, οι παχυλέστεροι, οι ανθεκτικότεροι, οι εξυπνότεροι....

Πλέον της κινηματογραφικής περιπετειώδους εκδοχής λοιπόν, σκέφτηκα ότι δόθηκε κρυφίως κι ένα μάθημα κοινωνικού δαρβινισμού,  κεκλεισμένων των θυρών ασφαλώς.
Γιατί για να έχουμε  κοινωνικό δαρβινισμό πρέπει απαραιτήτως να έχουμε θέσει ένα αντικειμενικό κριτήριο ωσάν αυτά τα αδιάβλητα και απρόσωπα που ισχύουν στην φυσική επιλογή, ... το οποίο κριτήριο έχουν αποδεχθεί οι άνθρωποι ως αναπόδραστο και με βάση αυτό ιεραρχούνται, δομούνται και εξελίσσονται οι κοινωνίες τους.
Ποιό είναι αυτό στην προκειμένη περίπτωση;

Το οικονομικό όφελος.
Το οικονομικό όφελος είναι η μόνη πανθομολογούμενη αξία η οποία στέκει ακόμα στα πόδια της (εκλιπόντων όλων των άλλων αξιών) την οποία αποδέχονται αναντίρρητα και υπηρετούν όλα τα μέλη του κοινωνικού συνόλου ασχέτως σε ποια θέση της κοινωνικής ιεραρχίας βρίσκονται, ακόμα κι αν δεν τους αρέσει, είναι εν ολίγοις το αντικειμενικό κριτήριο,
Το οικονομικό όφελος ανταποκρίνεται πλήρως στις ανάγκες μιας πλήρως εμπορευματοποιημένης κοινωνίας, όπου οι άνθρωποι προσπαθούν να μετατρέψουν σε εμπορεύσιμες αξίες όχι μόνο τα άψυχα ή έμψυχα υλικά, τα οποία κατέχουν και εξουσιάζουν, αλλά πάνω απ' όλα τους ίδιους τους εαυτούς τους. Μια σύγχρονη θετική εκδοχή αυτού που λέω είναι τα περίφημα "βιογραφικά σημειώματα" και μια αρνητική είναι η εμφάνιση διαφόρων ομάδων εθελοντών (π.χ. φιλόζωοι εθελοντές) ... αλλά ας μην επεκταθώ σ' αυτό (ίσως σε άλλη ευκαιρία).

Δίχως το κριτήριο του οικονομικού οφέλους, η κοινωνία και η πολιτική αλλά και η καθημερινή ζωή των ανθρώπων, θα κυριαρχούνταν από μια ωραία αμηχανία: κανείς δεν θα ήξερε να πει γιατί κάνει αυτό που κάνει.

Η κυριαρχία του κριτηρίου του οικονομικού οφέλους, λοιπόν, έχει έναν τόσο ευρύ ορίζοντα ώστε κάθε τι άλλο μέσα σ' αυτόν φαίνεται να ξεθωριάζει και να εξαφανίζεται.
Παράδειγμα: Aυτό το οποίο έλεγαν σε όλους τους τόνους  οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και μάλιστα περιέχαιραν, μιλώντας για "το τηλεοπτικό προϊόν",  ήταν ότι "επιτεύχθηκε το μέγιστο οικονομικό όφελος για το δημόσιο συμφέρον".
Η δήλωση αυτή είναι ο ορίζοντας, τον οποίο προανέφερα, καθώς με την δήλωση αυτή έχουμε την ταύτιση του "δημοσίου συμφέροντος" με το οικονομικό όφελος.
 Δίπλα σ' αυτήν την αφοπλιστική και καθησυχαστική δήλωση προστέθηκε ότι από τα διακόσια εξήντα κάτι εκατομμύρια που θα εισπράξει το δημόσιο, ένα μέρος θα πάει για την ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων, επίσης ότι θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, επίσης ότι θα υπάρξει εξυγίανση και διαφάνεια στο "τηλεοπτικό τοπίο"....
Μπορούν να προκύψουν όλα αυτά τα αγαθά πράγματα από μια διαδικασία "κοινωνικού δαρβινισμού";
Στο ερώτημα αυτό, όλο το πολιτικό φάσμα απαντάει θετικά. Και δεν με ξαφνιάζει : Η σύνολη θετική απάντηση προκύπτει από την προ-αποδοχή του αντικειμενικού κριτηρίου στο οποίο αναφέρθηκα.

Δεν θα είχα κανένα πρόβλημα με την θετική απάντηση, εάν μου απαντούσε κάποιος : ποιός είναι ο μαγικός, ταχυδακτυλουργικός θα έλεγα, τρόπος, που αν τον ακολουθήσουμε, μπορούμε να βάλουμε στο καπέλο ένα μαντήλι και να βγάλουμε ένα κουνέλι;...

Θέλω να πω ότι, εάν η θεμελιώδης συνθήκη την οποία αποδέχονται όλοι, τουτέστιν του μέγιστου οικονομικού οφέλους, είναι ο ρυθμιστικός εκείνος παράγοντας, πώς γίνεται αυτός ο παράγοντας να μην υπάρχει, να μην τον βρίσκουμε στα αποτελέσματα που παράγει η λειτουργία του;
Απλώς : Δεν γίνεται. Σ' έναν πεπερασμένο κόσμο  ορίων και αιτιοκρατίας, σ'έναν κόσμο πλήρους εμπορευματοποίησης, δεν γίνεται....

Έτσι, ο παροιμιώδης μέσος ανθρωπάκος, μαθαίνοντας - ίσως και θαυμάζοντας- το μάθημα κοινωνικού δαρβινισμού που του παραδόθηκε,  αποκτά τον ορίζοντά του... εντός αυτού θα τοποθετήσει κι αυτός την ζωή του, θα επωφελείται από τις προσφορές των πολυκαταστημάτων, θα προγραμματίζει τις διακοπές του, θα κατανοεί τον κόσμο, θα ενημερώνεται, θα διασκεδάζει... θα πράττει κι αυτός κατ' ανάλογο, των δεινοσαύρων του τηλεοπτικού τοπίου, τρόπο.

Έτσι λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι το μάθημα κοινωνικού δαρβινισμού που αυτές τις μέρες έδωσε η "πρώτη φορά αριστερή" κυβέρνηση είναι μια αξιοζήλευτη συνεισφορά στην εξελικτική πορεία του είδους, το οποίο βρίσκεται ακόμα σε προϊστορική εποχή και κατάσταση.








Σχόλια

  1. Ανώνυμος4/9/16, 9:20 π.μ.

    Αυτό με τον κοινωνικό δαρβινισμό ουτε που το ειχα σκεφτεί.Εγώ μια ωραιότατη μπουγάδα βρώμικων και κάτι κόκκινους κόκους που προστεθηκαν στο παλαιό απορυπαντικό διαπιστώνω.Κατα τα λοιπά ειναι σίγουρο οτι η παρεχόμενη πχοιοτική ενημέρωση και ψυχαγωγία θα συνεχιστεί,τόσο απο τους νέους οσο και τους παλαιούς.Προσεχώς θα ειχε ενδιαφερον να αναλυθεί το νέο megaλο δίλλημα:Μαυρο στο Mega?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος4/9/16, 9:27 π.μ.

    Πριν δεν είπα το πιο σημαντικό.

    Καλημέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_αν αυτή είναι η πολιτική

 Δεν θα το επιδιώξω, αλλά θα εκμεταλλευτώ αυτή τη καταπληκτική συγκυρία : ώρα απογευματινή, μάθημα σε σπίτι, σε κεντρική πλατεία, σε κεντρικό χωριό, από κάτω τα καφενεία και είχα εντοπίσει καθώς πήγαινα ασυνήθιστες κινήσεις, μια αναταραχή και μια κυρία, άγνωστη σε μένα,  με χρώμα μαλλιών σε ώριμη μελιτζάνα να περιφέρεται μαζί με μια φίλη της που δεν είχε τίποτε το αξιοσημείωτο. Εγώ πρόσεξα την μελιτζανί.  Το μάθημα κυλούσε ανάμεσα σε απογοητεύσεις και προσπάθειες, οι ήχοι  της πλατείας γνωστοί και γι αυτό ανήκουστοι  έφταναν αλλά και δεν έφταναν σ'αυτιά μου, ίσως αν πρόσεχα έξω να έφταναν, αλλά εγώ πρόσεχα μέσα.  Οι ήχοι αλλάζουν. Ξέρω την αλλαγή των μικροφωνικών στις μικρές πλατείες των χωριών.  Τέλος μαθήματος. Η προεκλογική συγκέντρωση στα μισά. Έμεινα να ακούσω κι εγώ. Παράγγειλα όπως κάνω πάντα μια τσικουδιά και τι ανανέωση προσώπων, κινήσεων, χρωμάτων. Ίδιες ιδέες ή καλύτερα καμία ιδέα... χωρίς ιδέες. Το απόγευμα όμως δεν έχασε σε τίποτα την ομορφιά του Απρίλη του.  Το κόμμα,