Νιώθω ν’ ανήκω κι εγώ εκεί… Είμαι κι εγώ μαζί τους.
Έχω πολλούς φίλους εκπαιδευτικούς, ένα παιδί μου είναι μαθήτρια στην μέση εκπαίδευση και επιπλέον, εγώ -ευτυχώς - σπουδάζω ακόμη σ’ αυτό το κατατρεγμένο και πολύπαθο δημόσιο ελληνικό πανεπιστήμιο και είθε να σπουδάζω για όσα χρόνια μου μέλλεται να ζήσω και για όσο υπάρχει ακόμα ελληνικό και δημόσιο πανεπιστήμιο.
Από αυτή τη θέση θα μιλήσω. Από την θέση του ανθρώπου που ανήκει στην «κοινότητα».
Για να συνεννοηθούμε όμως, όταν εγώ λέω «κοινότητα», δεν εννοώ αυτό που τετριμμένα αποκαλείται «εκπαιδευτική κοινότητα» κι εκεί μέσα χωράνε όλοι, με τον τρόπο του αχταρμά.
Μ’ αυτόν, τον τρόπο του αχταρμά χωράνε :
- Ο Υπουργός παιδείας, ο νυν και όσοι πέρασαν από εκεί: ΓΑΠ, Διαμαντοπούλου και άλλοι – που δυσκολεύομαι τώρα να θυμηθώ συν το ότι βαριέμαι να ανατρέξω στο google για να τους φρεσκάρω στη μνήμη μου – πάντως ήταν αναμορφωτές και καινοτόμοι. Έτσι δεν έλεγαν όλοι κάθε φορά που κατέθεταν ένα εκπαιδευτικό νομοσχέδιο;
-Οι ηγεσίες των συνδικαλιστικών οργανώσεων . Ακουστά έχω και συμπεραίνω από τα οικονομικά και θεσμικά συνδικαλιστικά τους αιτήματα. Ούτε και γι’ αυτούς θα χαραμίσω χώρο και φαιά ουσία για να αποδείξω το αυτονόητο και το ηλίου φαεινότερο κομματικό συντεχνιασμό τους. Δεν είμαι εγώ που τους περιφρονώ. Είναι η ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος αυτού του τόπου, που δεν θα καταδεχθεί ούτε μια ματιά να ρίξει πάνω σε κάτι ΑΔΕΔΥ και κάτι ΓΣΕΕ και πάει λέγοντας…. τούτων των χρόνων.
- Τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα στον χώρο της εκπαίδευσης. Κάτι ΚΕΚ, ΙΕΚ, δηλαδή κέντρα κατάρτισης, ήτοι Εμπορικά Κέντρα της φτήνιας και της έτοιμης κομμένης και ραμμένης γνώσης (εννοείται στα μεγέθη που ζητάει η αγορά ).
- Οι εταιρείες που χρηματοδοτούν τα ερευνητικά προγράμματα των πανεπιστημίων κι έτσι –ω! του θαύματος – μ’ έναν τρόπο ορθολογικό και αποδεκτό, η έρευνα αποκτά ένα χρήσιμο περιεχόμενο και συνδέεται με την αγορά και την ανάπτυξη. Το φιλόδοξο όνειρο κάθε υπουργού Παιδείας : Να έχουμε μια χρήσιμη Παιδεία…
- Διάφορα καθηγητικά και άλλα κατεστημένα που με τους ευφυείς και σύγχρονους τρόπους του οικονομικού marketing , των off shore εταιρειών κλπ. βρίσκονταν και θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται, σε ευθεία σύνδεση με τους πακτωλούς των ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
- Οι λεγόμενες «τοπικές κοινωνίες» που μπορεί να αποτελούνται από : μεγαλο-αλυσίδες σούπερ μάρκετ, αθλητικούς παράγοντες επαρχιακών ομάδων που το βράδυ τα σπάνε στα μπουζούκια και το πρωί πλασάρονται ως χορηγοί (με τον παρά μου και την κυρά μου) και με άποψη για την εκπαιδευτική διαδικασία. Από ημιαμόρφωτους και ψηφοεξαρτημένους δημοτικούς συμβούλους και άλλοι πολλοί… στο όνομα του ανοίγματος της εκπαίδευσης στην κοινωνία. Τώρα, για ποια κοινωνία μιλάμε; Τι έχει μείνει από αυτό που μέτραγε ως «κοινωνικό» κεκτημένο; θα άξιζε κανείς να γράψει ένα άλλο άρθρο. Αλλά ας μη ξεστρατίσω. …
Κι άλλα θα μπορούσα να πω γι’ αυτόν τον αχταρμά που πλασάρεται ως «εκπαιδευτική κοινότητα» . Μάλιστα εάν θα μπορούσα να περιγράψω με σαφήνεια ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΤΗΝ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΕΙ ως κοινότητα, ποιά είναι η συγκολλητική ουσία των αρμών αυτού του μωσαϊκού, τι κάνει εν τέλει τον αχταρμά να μην είναι τόσο αχταρμάς, ίσως θα ήμουν κι εγώ χρήσιμη στον καθένα που θα ήθελε ή δεν θα ήθελε να γίνει μέλος της.
Όμως εάν το ψάχνω δεν είναι επειδή μ’ ενδιαφέρει να είμαι χρήσιμη. Το ψάχνω προσπαθώντας να εξηγήσω την ψυχολογία της ήττας που νιώθω να κυριαρχεί στα λόγια των φίλων μου, των απεργών εκπαιδευτικών. Δεν είναι κάτι καινούργιο. Έχει απλωθεί πάνω από όλη την ελληνική μουδιασμένη κοινωνία. Συνοδεύει σαν φάντασμα κάθε αγώνα. Αναρωτιέμαι κι εγώ μαζί με χιλιάδες άλλους πού τάχα να οφείλεται; Ίσως στην αδιαμφισβήτητη δεξιοτεχνία των ανδράποδων κυβερνήσεων, που σε συντονισμό με τα ιδιωτικά μ.μ.ε. τα τελευταία χρόνια περνάνε με ευκολία, που είμαι σίγουρη ότι αφήνει κι αυτούς τους ίδιους έκπληκτους, ό, τι θέλουν;
Πρόκειται, ίσως,για μια σαρωτική όσο και ανεξήγητη αποτελεσματικότητα, που διασύρει υπουργικά συμβούλια, κομματικά συνέδρια και προγράμματα, ολομέλειες της Βουλής, θεσμούς, την Προεδρία της ελληνικής δημοκρατίας, ακόμα κι αυτήν την «ελεύθερη έκφραση της βούλησης του κυρίαρχου ελληνικού λαού», δηλαδή τις τιμημένες και υμνημένες πολλαχώς δημοκρατικές εκλογικές διαδικασίες;
Αυτό ψάχνω : Τι συμβαίνει λοιπόν;
Μας το λένε οι ίδιοι .
Θέλω να πω στους φίλους μου εκπαιδευτικούς αλλά και σε κάθε Έλληνα που νιώθει να συντρίβεται μέσα σ’ αυτόν τον ορυμαγδό : Μην υποτιμάτε τα λόγια τους. Μην τα παίρνετε αψήφιστα. Κάνουν ό,τι ακριβώς λένε. Για να το πω καλύτερα : Ό,τι κάνουν είχε ήδη προαναγγελθεί . Στην προκειμένη περίπτωση των εκπαιδευτικών, αυτό που κάνουν είναι να εφαρμόζουν σε επίπεδο νομοθετικό κάτι που είχε συμβεί ήδη σε επίπεδο πραγματικό : κάνουν, εκτελούν την ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ.
Ναι, οι εκπαιδευτικοί, όλη η εκπαιδευτική διαδικασία, εδώ και χρόνια δεν ήταν τίποτα άλλο παρά κάτι που είχε διατεθεί, κάτι ήδη διαθέσιμο, στην δημιουργία μιας κοινωνικής συνείδησης βασισμένης στον ανταγωνισμό, στην υποχώρηση, στον συμβιβασμό, στον ατομικισμό, στο εφικτό. Ήταν κάτι απαραίτητο για την δημιουργία της νέας τάξης πραγμάτων όπου κυριαρχούν οι αγορές, οι οποίες και δίνουν τον τόνο. Αυτές λένε τι είναι και τι δεν είναι εφικτό, τι μπορούν και δεν μπορούν οι ανθρώπινες κοινωνίες, τι επιτρέπεται να θέλουν και τι όχι.
Μη το παίρνετε προσωπικά, σκοπός μου δεν είναι να θίξω τους εκπαιδευτικούς ή να τους να τους κουνήσω το δάκτυλο, (ποια είμαι εγώ που θα έκανα κάτι τέτοιο;). Ούτε θέλω να υπονοήσω ότι έκαναν έξτρα φροντιστήρια και έβγαζαν μαύρα λεφτά. Κάθε κριτική που φτάνει σ’ αυτό το σημείο και τεχνηέντως σταματά εκεί, βαφτίζει ένα σύμπτωμα αιτία και στην ουσία συσκοτίζει το πρόβλημα, είναι μια χυδαία κριτική. Το πρόβλημα δεν ήταν ούτε είναι εκεί.
[παρένθεση: εξάλλου η δ ι α θ ε σ ι μ ό τ η τ α είναι κάτι που ο καπιταλισμός φέρει στο γονιδιακό του αποτύπωμα, σε συνθήκες καπιταλισμού κάθε τι που υπάρχει : φυσικός πόρος, ανθρώπινη δύναμη, πολιτισμοί κλπ. όλα είναι απλώς διαθέσιμα προς εκμετάλλευση κεφάλαια, τίποτα άλλο].
Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί διέθεταν τους εαυτούς τους, στην υπηρεσία ενός συστήματος που όλο και πιο πολύ απομακρυνόταν από τις αξίες που το ενέπνευσαν. Απομακρύνονταν οι ίδιοι από το επιστημονικό τους αντικείμενο, που έχει ως θέμα του την μετάδοση της γνώσης, δηλαδή την δημιουργία συνθηκών ελεύθερης σκέψης πράγμα απαραίτητο για τον ελεύθερη διάθεση των ανθρώπων. Σε κάθε λεγόμενη «εκπαιδευτική» μεταρρύθμιση, το δημόσιο σχολείο και ο ρόλος του εκπαιδευτικού μέσα σ’ αυτό γινόταν όλο και πιο διακοσμητικός, πιο υποχωρητικός. Ο εκπαιδευτικός γινόταν όλο και πιο βουβός, ένας στριμωγμένος στη γωνιά του δημόσιος υπάλληλος. Χανόταν ο ρόλος του, του δασκάλου, τόσο στην συνείδηση καθενός εκάστου εκπαιδευτικού όσο και στην συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας.
Άλλα ήταν τα πρωτεύοντα. Όλοι ξέρανε (εκπαιδευτικοί – γονείς – μαθητές – φοιτητές – πολιτικοί) ότι το δημόσιο σχολείο λειτουργεί στο πλάι και υπό την σκιά ενός γιγάντιου συστήματος παρα-εκπαίδευσης που ξεκινάει από τα πρώτα χρόνια της προσχολικής αγωγής και γίνεται ακαταμάχητο, όταν στο τέλος του Λυκείου συναντά την απαίτηση της αγοράς για επαγγελματικό προσανατολισμό. Όλοι ξέρανε ότι ο ρόλος του δασκάλου, που εμπνέει τον έρωτα για την μάθηση, όλο και περισσότερο ωχριούσε μπροστά σ’ ένα παντοδύναμο σύστημα πληροφόρησης που δημιουργεί αξίες, κώδικες, μόδες, λέει τι είναι άξιο και τι ανάξιο, τι πρέπει να τιμάται και τι όχι.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού ήταν ήδη διατεθειμένος, εκτεθειμένος, βορρά στον ανατέλλοντα «νέο» τεχνολογικό μεσαίωνα, που μιλάει την γλώσσα των αλγόριθμων του κέρδους…. Η ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ ήταν ήδη εδώ. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες φρόντισαν κι αυτές από την πλευρά τους γι' αυτό.
Αυτή η υπόρρητη και καλά καλυμμένη «διαθεσιμότητα» την οποία επέβαλαν 40 χρόνια τώρα, στην ελληνική κοινωνία, ήταν και εξακολουθεί να είναι, η δύναμη του συγκολλητικού αρμού τους, της αποτελεσματικότητάς τους, των μέτρων και των μνημονίων τους. Εφαρμόζουν σε επίπεδο νομοθετημάτων και υλοποιούν διευθετώντας όπως απαιτούν πλέον οι αγορές με απολύσεις , κάτι που ήδη είχε συμβεί σε επίπεδο συνείδησης . Κάτι που ήταν «σαν έτοιμο από καιρό»….
Η ίδια αυτή «διαθεσιμότητα» των εαυτών μας (δεν αναφέρομαι μόνο στους εκπαιδευτικούς), όλης της ελληνικής κοινωνίας, είναι η πηγή της απογοήτευσης, του μουδιάσματος, της απαισιοδοξίας, της ψυχολογίας της ήττας.
Είναι η έλλειψη πίστης σε κάθε αγώνα, που καταλαμβάνει κάθε άνθρωπο που έχει υποστεί την χειρότερη προδοσία : την προδοσία από τον ίδιο τον εαυτό του .
Σ’ αυτή την «ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ» ανήκω, εγώ ίσως κι άλλοι μαζί μου. Το ζήτημα είναι να την αναγνωρίζουμε. Κι αυτή η αναγνώριση δεν είναι θέμα κάποιων κομματικών ή συνδικαλιστών ηγεσιών. Είναι θέμα του καθενός, γιατί από εδώ θα πηγάσει η νέα συλλογική μας συνείδηση, από εδώ θα ξεπηδήσουν οι νέοι πολλοί αγώνες που θα χρειαστούν για να έρθουμε κοντά σ' ότι χάσαμε, προδώσαμε ή ξεχάσαμε.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου