Η ευθύνη είναι το πιο παράδοξο πράγμα που συμβαίνει στους ανθρώπους. Και ίσως είναι το μόνο που πραγματικά μας διαφοροποιεί από τα άλλα είδη με τα οποία έχουμε κοινή καταγωγή.
Μας διαφοροποιεί επίσης από τις μηχανές, οι οποίες ως κατασκευάσματα πραγματοποιούν τα υλικά και νοητικά μέρη που ο κατασκευαστής τους προσέδωσε, δεν μπορούν όμως να συνθέσουν τα μέρη αυτά σε μια ενιαία εκδοχή: τα υλικά μέρη (π.χ. τα μεταλλικά) και τα νοητικά (π.χ. η λειτουργία για να...) παραμένουν δύο ξεχωριστά τμήματα. Έτσι, ένα αυτοκίνητο παραμένει μια ποσότητα μετάλλων, πλαστικών κλπ. ακόμα κι αν η λειτουργία του καταστραφεί μετά από ένα τρακάρισμα, ενώ η νοητική διάταξη, ο λόγος- ένεκα- του οποίου το αυτοκίνητο κατασκευάστηκε, δηλ. η ταχεία μετακίνηση, εξακολουθεί επίσης να υπάρχει ανεξάρτητα από την καταστροφή των υλικών μερών του. Επειδή τα δύο αυτά μέρη παρότι τα συναντάμε αθροισμένα στο πράγμα που λέμε αυτοκίνητο, παραμένουν σε έναν αξεπέραστο διαχωρισμό μεταξύ τους, για το λόγο αυτό, τα αυτοκίνητα δεν φέρουν καμία ευθύνη για ότι συμβεί στην διάρκεια της λειτουργίας τους, της κίνησης ή της στάσης τους.
Από αυτά που μέχρι τώρα έχω πει, βγαίνει ότι η ευθύνη στην οποία αναφέρομαι, δεν προκύπτει ως το άθροισμα υλικών και νοητικών μερών, όπως στην περίπτωση ενός αυτοκινήτου που λειτουργεί καλά. Ως εκ τούτου η ευθύνη στην οποία αναφέρομαι, δεν είναι μια νομική έννοια, που όπως συχνά νομίζεται ταυτίζεται με την υποχρέωση και θεωρείται απαραίτητη για την σωστή λειτουργία των ανθρώπινων κοινωνιών.
Η ευθύνη δεν είναι λειτουργικής φύσεως, όπως η υποχρέωση.αλλά κάτι πολύ περισσότερο: είναι μια σύνθεση ανώτερου επιπέδου, που δεν αφορά ούτε στην υλική πραγματικότητα την οποία έχουμε κληρονομήσει (καταγωγή, ενορμήσεις, αναγκαιότητες κλπ.) ούτε την νοητική, αυτήν ένεκα της οποίας/για χάρη της οποίας , κάνουμε ό,τι κάνουμε μέσα στον κόσμο.
Η ευθύνη, κατά την άποψή μου, είναι το στοιχείο εκείνο που μας ενώνει και ταυτόχρονα μας διαφοροποιεί από τον κόσμο. Στην ευθύνη, δηλαδή, συμβαίνει το παράδοξο της ταυτόχρονης συσσωμάτωσης και εξατομίκευσης του καθενός από εμάς.
Το πώς το καταλαβαίνω αυτό, θα προσπαθήσω να το πω σε άλλη ανάρτηση. Προοικονομώ όμως ένα μέρος του προβληματισμού μου, λέγοντας ότι σε έναν κόσμο της ατέλειας, το να καταλάβουμε την ευθύνη και πολύ περισσότερο το να την αναλάβουμε είναι το μόνο τέλειο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε. Και ότι η παιδαριώδης κατάσταση στην οποία κατρακυλά η ανθρωπότητα στο σύνολό της, παρά την έκρηξη των υλικών και διανοητικών επιτευγμάτων της, δεν είναι καθόλου άσχετη από το θέμα της ευθύνης και τις παρανοήσεις σχετικά με αυτό. Για την ώρα αυτά είναι αρκετά.
Μας διαφοροποιεί επίσης από τις μηχανές, οι οποίες ως κατασκευάσματα πραγματοποιούν τα υλικά και νοητικά μέρη που ο κατασκευαστής τους προσέδωσε, δεν μπορούν όμως να συνθέσουν τα μέρη αυτά σε μια ενιαία εκδοχή: τα υλικά μέρη (π.χ. τα μεταλλικά) και τα νοητικά (π.χ. η λειτουργία για να...) παραμένουν δύο ξεχωριστά τμήματα. Έτσι, ένα αυτοκίνητο παραμένει μια ποσότητα μετάλλων, πλαστικών κλπ. ακόμα κι αν η λειτουργία του καταστραφεί μετά από ένα τρακάρισμα, ενώ η νοητική διάταξη, ο λόγος- ένεκα- του οποίου το αυτοκίνητο κατασκευάστηκε, δηλ. η ταχεία μετακίνηση, εξακολουθεί επίσης να υπάρχει ανεξάρτητα από την καταστροφή των υλικών μερών του. Επειδή τα δύο αυτά μέρη παρότι τα συναντάμε αθροισμένα στο πράγμα που λέμε αυτοκίνητο, παραμένουν σε έναν αξεπέραστο διαχωρισμό μεταξύ τους, για το λόγο αυτό, τα αυτοκίνητα δεν φέρουν καμία ευθύνη για ότι συμβεί στην διάρκεια της λειτουργίας τους, της κίνησης ή της στάσης τους.
Από αυτά που μέχρι τώρα έχω πει, βγαίνει ότι η ευθύνη στην οποία αναφέρομαι, δεν προκύπτει ως το άθροισμα υλικών και νοητικών μερών, όπως στην περίπτωση ενός αυτοκινήτου που λειτουργεί καλά. Ως εκ τούτου η ευθύνη στην οποία αναφέρομαι, δεν είναι μια νομική έννοια, που όπως συχνά νομίζεται ταυτίζεται με την υποχρέωση και θεωρείται απαραίτητη για την σωστή λειτουργία των ανθρώπινων κοινωνιών.
Η ευθύνη δεν είναι λειτουργικής φύσεως, όπως η υποχρέωση.αλλά κάτι πολύ περισσότερο: είναι μια σύνθεση ανώτερου επιπέδου, που δεν αφορά ούτε στην υλική πραγματικότητα την οποία έχουμε κληρονομήσει (καταγωγή, ενορμήσεις, αναγκαιότητες κλπ.) ούτε την νοητική, αυτήν ένεκα της οποίας/για χάρη της οποίας , κάνουμε ό,τι κάνουμε μέσα στον κόσμο.
Η ευθύνη, κατά την άποψή μου, είναι το στοιχείο εκείνο που μας ενώνει και ταυτόχρονα μας διαφοροποιεί από τον κόσμο. Στην ευθύνη, δηλαδή, συμβαίνει το παράδοξο της ταυτόχρονης συσσωμάτωσης και εξατομίκευσης του καθενός από εμάς.
Το πώς το καταλαβαίνω αυτό, θα προσπαθήσω να το πω σε άλλη ανάρτηση. Προοικονομώ όμως ένα μέρος του προβληματισμού μου, λέγοντας ότι σε έναν κόσμο της ατέλειας, το να καταλάβουμε την ευθύνη και πολύ περισσότερο το να την αναλάβουμε είναι το μόνο τέλειο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε. Και ότι η παιδαριώδης κατάσταση στην οποία κατρακυλά η ανθρωπότητα στο σύνολό της, παρά την έκρηξη των υλικών και διανοητικών επιτευγμάτων της, δεν είναι καθόλου άσχετη από το θέμα της ευθύνης και τις παρανοήσεις σχετικά με αυτό. Για την ώρα αυτά είναι αρκετά.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου