Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_σχόλιο για το συλλαλητήριο

Και μόνο η μαζικότητα που επιδιώκεται και μάλλον θα επιτευχθεί, μόνο αυτή η "λαοθάλασσα" που αναμένεται στους δρόμους της Αθήνας, που αφυπνίζεται κάθε εικοσαετία περίπου και ανασύρεται μέσα από τους ήσυχους και συμβατικούς μικρόκοσμους για να ξαναγυρίσει με ησυχασμένη συνείδηση σ' αυτούς σε μια κίνηση αέναης επανάληψης , και σείεται και βροντοφωνάζει και πλημμυρίζει τις πλατείες και δείχνει τα δόντια της και τις γροθιές της και κάνει το κάθε τι για να υπενθυμίσει την σύνδεση της μάζας με την δύναμη, και που μέσα της σαν τεράστια ρουφήχτρα κάθε ιδιαιτερότητα εξαφανίζεται και κάθε λογικότητα παύει, μόνο η μαζικότητα, λοιπόν, θα έπρεπε να είναι ικανή να μας κάνει να τοποθετηθούμε στον αντίποδα της παράφορης ιδεολογικοποίησης του "εθνικού" ζητήματος.

Η ελληνική κοινωνία μέχρι τώρα είχε λόγους να υπερηφανεύεται ότι η φασίζουσα νοοτροπία της τιμής, του αμόλυντου αίματος και κάποιας υπέρτερης φύσης,  παρά τις πιέσεις (οικονομική κατρακύλα των μεσαίων στρωμάτων, μεταναστευτική πίεση, αναξιοπιστία του πολιτικού συστήματος,  τηλεοπτικός μεταδοτικός λιμός κλπ.) που της έχουν  ασκηθεί, σε γενικές γραμμές δεν είχε επιμολυνθεί από τα φοβικά συνθήματα, τουλάχιστον στο βαθμό άλλων  της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και εξακολουθούσε να είναι μια κοινωνία της ανεκτικότητας.

Αυτό όμως φαίνεται να αλλάζει και το σημείο ορόσημο αυτής της αλλαγής, φοβάμαι ότι θα είναι το αυριανό συλλαλητήριο, αυτές οι ετοιμοπόλεμες λαϊκές μάζες των φλογερών προθύμων που κινούν τους τροχούς της Ιστορίας....
Το πρόβλημα, κατά την γνώμη μου, δεν είναι να διατυπώσουμε σε ένα επίπεδο θεωρητικού στοχασμού τις λεπτές διακρίσεις ανάμεσα στο εθνικό, στον εθνισμό και στον εθνικισμό, μια τέτοια εργασία είναι χρήσιμη στους χώρους εκείνους που η συνεννόηση βασίζεται στην ακρίβεια της ορολογίας.
Η ζώσα πραγματικότητα όμως ξεπερνάει κατά πολύ την εργασία των θεωρητικών και αφορά όχι τη νομιναλιστική χρήση των λέξεων αλλά την υπάρχουσα αυτοκατανόηση. Το πώς δηλαδή καταλαβαίνει και τι  περιεχόμενο δίνει ένας λαός στην ταυτότητά του. Ετούτη η ταυτότητα λοιπόν με όρους της σύγχρονης ιστορικότητας έχει δύο δρόμους : είτε θα δομηθεί μέσα στο στρατόπεδο των ιδεών του καπιταλιστικού ανταγωνισμού και θα λάβει κι αυτή  το δικό της χαράκωμα στον γενικότερο πόλεμο όλων εναντίον όλων, νομίζοντας ότι αυτό το χαράκωμα αποτελεί όρο νοήματος, ψυχολογικής πληρότητας και χρέους για το οποίο αξίζει κανείς να ζήσει ή να πεθάνει, να σκοτώσει και να σκοτωθεί, είτε θα γυρίσει την πλάτη σε όλο αυτόν τον σφαγιαστικό παραλογισμό που τρέφεται μόνο μέσα από την εχθρότητα και την επιθετικότητα και θα ανοιχτεί σε μια άλλη προοπτική για την ανθρώπινη ύπαρξη.
Στην πρώτη περίπτωση τα άτομα παραμένουν απομονωμένα και φοβικά αστικά υποκείμενα που ξεπερνούν τους φόβους της αφάνειας και της ανυπαρξίας τους συνωθούμενα στην μαζικότητα των συλλαλητηρίων, φαντασιώνοντας έναν εθνικό ηρωϊσμό, φτάνοντας μάλιστα σε ακρότητες και γελοιότητες τύπου καβαλάρηδων και μακεδονομάχων εν είδει θιάσου κι έχοντας "σκοτώσει" ήδη τον "άλλο" μέσα τους, στην αγωνία τους να υπάρξουν ως ετερότητα.
 Στην δεύτερη περίπτωση η κλήση είναι προσωπική και η δόμηση της ταυτότητας ενός εκάστου πραγματοποιείται μόνο στον βαθμό που οι "άλλοι" είναι ζωντανοί, παρόντες, λόγω και έργω και ιδιαιτερότητι, μέσα στον καθένα.
Στην πρώτη περίπτωση, η δύναμη είναι μια ψευδαίσθηση της συγκολλημένης μάζας που στρέφεται εναντίον κάποιου εξωτερικού εχθρού καθώς προσπαθεί να μείνει συγκολλημένη και να μην έρθει αντιμέτωπη με την κατά τα άλλα διασπαστική, ατομοκεντρική της φύση.
Η "ταυτότητα του Μακεδόνα" συγκεντρώνει σε ένα επίπεδο εξιδανίκευσης του παρελθόντος και ωραιότητας την ζωή και τον ηρωϊκό χαρακτήρα που θα ήθελε κάποιος να έχει, ακριβώς γιατί η πραγματικότητα της δικής του ζωής και του δικού χαρακτήρα βρίσκεται σε πλήρη αντιδιαστολή με το κατασκευασμένο είδωλο.
Στην δεύτερη περίπτωση η δύναμη είναι ενυπάρχουσα και μονίμως εγκατεστημένη και ενεργή στην πραγματική ταυτότητα η οποία δεν έχει ανάγκη από είδωλα για νιώσει υπαρκτή μέσα σε έναν απειλητικό κόσμο, καθώς έχει πλήρως αφομοιώσει και κάνει δική της την ιστορική της παράδοση, στην οικεία πραγματικότητα.

Ναι, για άλλη μια φορά ο Κάϊν θα προχωρήσει...

Για άλλη μια φορά δεν θα είμαι με τους πολλούς... κι όμως και ακλόνητη ταυτότητα διαθέτω και δεν νιώθω καθόλου μόνη μου.



Σχόλια

  1. Ανώνυμος4/2/18, 6:50 μ.μ.

    "Ναι, για άλλη μια φορά ο Κάϊν θα προχωρήσει..."όπως πάντα δυνατή αναλύτρια! Ευχαριστούμε που γράφεις για μας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος4/2/18, 8:27 μ.μ.

    Εύστοχα τα σχόλιά σας. Μέσα σε λίγες γραμμές περιγράφετε το υπαρξιακό κενό στο οποίο έχει περιέλθει το νεοτερικό υποκείμενο και μία από τις προσπάθειες να επουλώσει αυτό το κενό, είναι η ενεργός συμμετοχή του στην απόκτηση και διατήρηση των εθνικών συμφερόντων, συμφερόντων που υπερβαίνουν τα ατομικά συμφέροντα κατά πολύ..

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_αν αυτή είναι η πολιτική

 Δεν θα το επιδιώξω, αλλά θα εκμεταλλευτώ αυτή τη καταπληκτική συγκυρία : ώρα απογευματινή, μάθημα σε σπίτι, σε κεντρική πλατεία, σε κεντρικό χωριό, από κάτω τα καφενεία και είχα εντοπίσει καθώς πήγαινα ασυνήθιστες κινήσεις, μια αναταραχή και μια κυρία, άγνωστη σε μένα,  με χρώμα μαλλιών σε ώριμη μελιτζάνα να περιφέρεται μαζί με μια φίλη της που δεν είχε τίποτε το αξιοσημείωτο. Εγώ πρόσεξα την μελιτζανί.  Το μάθημα κυλούσε ανάμεσα σε απογοητεύσεις και προσπάθειες, οι ήχοι  της πλατείας γνωστοί και γι αυτό ανήκουστοι  έφταναν αλλά και δεν έφταναν σ'αυτιά μου, ίσως αν πρόσεχα έξω να έφταναν, αλλά εγώ πρόσεχα μέσα.  Οι ήχοι αλλάζουν. Ξέρω την αλλαγή των μικροφωνικών στις μικρές πλατείες των χωριών.  Τέλος μαθήματος. Η προεκλογική συγκέντρωση στα μισά. Έμεινα να ακούσω κι εγώ. Παράγγειλα όπως κάνω πάντα μια τσικουδιά και τι ανανέωση προσώπων, κινήσεων, χρωμάτων. Ίδιες ιδέες ή καλύτερα καμία ιδέα... χωρίς ιδέες. Το απόγευμα όμως δεν έχασε σε τίποτα την ομορφιά του Απρίλη του.  Το κόμμα,