Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_για την κοπαριά: μια μαντινάδα


Η λέξη κοπαριά δεν βρίσκεται καταχωρημένη στα λεξικά.
Μου παραδόθηκε, με συγκίνηση, μαζί με το νόημά της από μια σπάνια γυναίκα και φίλη μου την Γεωργία Ξυλούρη.
Είναι μια λέξη του τόπου της, της Ανωγειανής Μαδάρας.
Η Κοπαριά λοιπόν, περιγράφει μια πράξη.... μια πράξη θαρραλέα, υπεύθυνη, επικίνδυνη και αναγκαία.... μιλάει για την διάνοιξη ενός μονοπατιού πάνω στις χιονισμένες πλαγιές των Ορέων.
Είναι η κοπιαστική (ίσως η ετυμολογία της λέξης να προέρχεται από την λέξη κόπος) και επικίνδυνη πορεία που κάνει ένας μπροστάρης, συνήθως ένας άνθρωπος μεγάλης πείρας, πάνω στο παχύ και απάτητο χιόνι, βήμα το βήμα, έτσι που με ασφάλεια να οδηγηθούν πατώντας στα χνάρια  του, όσοι τον ακολουθούν...  οι σύντροφοί του ορεσίβιοι ποιμένες και τα ζωντανά τους.... αν τον ακολουθεί κανείς και δεν πορεύεται ολομόναχος...
Είναι μια λέξη εικονοποιητική... που περικλείει μέσα της τον τόπο και τον άνθρωπο...
 Έναν συγκεκριμένο, αφιλόξενο, δίχως σήματα και προειδοποιήσεις τοπίο, απέραντα μοναχικό και άηχο και έναν άνθρωπο, μια ασήμαντη μαύρη κουκκίδα πάνω στο αδυσώπητο λευκό, που βασανιστικά πορεύεται προσπαθώντας να βρει τον δρόμο του...
Τι να σκέφτεται άραγε;... Να ψέλνει, να βλαστημά ή να προσεύχεται;....
Είναι μια σπάνια και πολύτιμη λέξη που έρχεται από τα παλιά... καθώς δεν ανεβαίνουν πια πολλοί πάνω στα βουνά κι ακόμα λιγότεροι βρίσκονται περικυκλωμένοι από το απάτητο χιόνι των Κορυφών....  καθώς οι άνθρωποι της σήμερον, ενημερωμένοι όπως είναι από τα μετεωρολογικά δελτία, έχουν γίνει σώφρονες....

Ιδού μια ποιητική χρήση της λέξης σε μια ιδιαίτερης ποιότητας και δύναμης μαντινάδα, την οποία μου παρέδωσε και πάλι η Γεωργία...

Φωθιά στο χιόνι γίνεται
η σκέψη και το λιώνει
κι ανοίγει, φως μου,
κοπαριά κοντά σου και σιμώνει.....

Για κάποιους οι λέξεις δεν είναι απλά χρηστικά σύμβολα, όπως αυτά ενός πληκτρολογίου, αλλά είσοδοι και πύλες για να διαβείς σε μια ορισμένη κατάσταση του βίου, να πας από την λέξη στα χείλη του ανθρώπου που την είπανε, κι από τα χείλη στην ψυχή, να πεις "ξέρω για τι πράγμα μου μιλάς".... Λοιπόν, ετούτη η λέξη, η κοπαριά, θα με πηγαίνει πάντα στην Γεωργία κι από κεί στον υψηλό της τόπο και στην ιστορία του, που θα μπορούσε να ήταν και δική μου ιστορία... και του καθένα μας....

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_ Γ. Σεφέρη, "κράτησα τη ζωή μου" : σπάραγμα μιάς ανάγνωσης

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ' ασφοδίλια το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά' τ' άστρα του Κύκνου κι' εκείνο τ' άστρο ό Αλδεβαράν. Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς, καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει. Κράτησα τη ζωή μου˙ στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή. Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της. Ανεβαίνω τα βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές˙ o χιονισμένος κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν μήτε o καιρός κλειστός