Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

_Ναπολέων Λαπαθιώτης : Νυχτερινό


Ναπολέων Λαπαθιώτης 
(1888-1944)



Ένα φεγγάρι πράσινο, μεγάλο
που λάμπει μες τη νύχτα
Τίποτ' άλλο
Και μόνο ένα παράπονο μεγάλο
στα βάθη του μυαλού μου
Τίποτ' άλλο
Μια φωνή που γρικιέται μες στο σάλο
και που σε λίγο παύει
Τίποτ' άλλο
Και μόνο ένα παράπονο μεγάλο
στα βάθη του μυαλού μου
Τίποτ' άλλο
Πέρα μακριά, κάποιο στερνό σινιάλο
του βαποριού που φεύγει
Τίποτ' άλλο
Και μόνο ένα παράπονο μεγάλο
στα βάθη του μυαλού μου
Τίποτ' άλλο.


Σχόλιο: 
Ω! ποιά τύχη μπορεί να έχουν στίχοι σαν το "Νυχτερινό" του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη σήμερα κι από πάντα; Ούτε ανάμεσα στους ποιητές δεν ευτυχούν παρόμοιοι στίχοι. Γιατί είναι σα να γράφονται και να σώζονται από κάποια παράξενη και ανεξήγητη τύχη, παρά και ενάντια σε κάθε θέληση και σκοπιμότητα. Μοιάζει σα να μην γράφονται για να απαγγελθούν, για να εκδοθούν, για να διδάξουν, για να υμνήσουν, για να χλευάσουν. Δεν θέλουν να κάνουν τίποτα.
Με την ίδια ευκολία θα μπορούσαν  ίσως, να είχαν γραφτεί πάνω σε ένα κομματάκι χαρτιού, σε ένα πακέτο Άσσο κασετίνα, σε ένα περιθώριο τηλεφωνικού καταλόγου, μια στιγμή μεγάλης κατάπτωσης  για να πάρουν τη θέση της σιωπής της νύχτας.
Θα μπορούσαν να είχαν χαθεί, χωρίς να λείψουν από κανένα. Μια φωνή που θα μπορούσε να είχε πάψει ή θα πάψει σε λίγο ν' ακούγεται, για να μείνει ο σάλος, η βοή του κόσμου, ο αχός μιας διαρκούς κίνησης, οι ήχοι της ζωής. Τα πήγαινε-έλα, οι στόχοι, οι προσπάθειες, οι έρωτες, οι θεωρίες, το νόημα, το παν, το εν. Ο σάλος που υπήρχε από πριν και που θα εξακολουθήσει να υπάρχει και μετά.
Η ζωή. 
Ω! αυτοί οι στίχοι είναι αυτοαναφορικοί. Μεγάλο σχεδόν αμάρτημα!! Υποκειμενισμός δίχως όρια. 
Βούλιαγμα στην αδιέξοδη εσωτερικότητα που χάνει το στερνό σινιάλο του κόσμου. Παραιτείται κι ο κόσμος ξεμακραίνει. 
Από τούτο το βαπόρι - κόσμος που φεύγει, κάποιος ρίχνει μια ματιά και διακρίνει κείνη την κουκίδα  που όσο πάει και μικραίνει, που όσο πάει και βυθίζεται στο βάθος του μυαλού του ποιητή έως να μείνει τίποτα. 
Ή το αντίστροφο. Ο ποιητής προσηλώνει την ματιά του στον κόσμο έως να γίνει μια κουκίδα. 
Οι λέξεις αδικούν τον κόσμο και κόβουν τον ποιητή σε κομμάτια.
Τίποτα, ούτε λόγια ούτε Τίποτα άλλο. 
Ή το αντίστροφο. 

Τι σώζει λοιπόν τους στίχους της δυστυχίας που ευτύχησαν να φτάσουν έως εδώ;
Το παράπονο μεγάλο στα βάθη του μυαλού του.
Προσηλώνεται και Παραιτείται. 
Τίποτα άλλο. 

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

_Mπέρτολτ. Μπρεχτ: η Εβραία

Η "Εβραία" είναι ο τελευταίος μονόλογος από το σπονδυλωτό έργο του Bertolt Brecht "τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ. Το έργο αυτό του Μπρεχτ αποτελείται απο 24 σκηνές-μονόπρακτα, που έγραψε ο Μπρεχτ εξόριστος μεταξύ 1935 και 1939 και περιγράφουν την τρομοκρατία και την άγρια φύση του ναζιστικού καθεστώτος. Η ελληνική μετάφραση αυτού του έργου του Brecht είναι του Μάριου Πλωρίτη και κυκλοφορεί σε βιβλίο από τις εκδόσεις Μωραίτης. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Brecht . Το ηχητικό ντοκουμέντο που δημοσιεύουμε παρακάτω είναι από την παράσταση που ανέβηκε το 1978 μαζί με άλλα πέντε μονόπρακτα διαφόρων άλλων συγγραφέων, από το Θίασο Λαμπέτη. Αν και το συγκεκριμένο ντοκουμέντο έχει ανέβ

_Κ.Π. Καβάφης : πρόσθεσις

Aν ευτυχής ή δυστυχής είμαι δεν εξετάζω. Πλην ένα πράγμα με χαράν στον νου μου πάντα βάζω — που στην μεγάλη πρόσθεσι (την πρόσθεσί των που μισώ) που έχει τόσους αριθμούς, δεν είμ’ εγώ εκεί απ’ τες πολλές μονάδες μια. Μες στ’ ολικό ποσό δεν αριθμήθηκα. Κι αυτή η χαρά μ’ αρκεί. (Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993) Σχόλιο :  Δεν θέλω να κάνω ανάλυση... ένα σχόλιο μόνο.. Υπήρξαν και υπάρχουν -ευτυχώς- πολύ αξιότεροι εμού αναλυτές, που έσκυψαν με γνώση και συγκίνηση πάνω στο έργο που μας άφησε ο μεγάλος Αλεξανδρινός. Πριν, όμως, μπω στα ενδότερα, λέω να κάτσω λίγο απ' έξω, να θαυμάσω το οικοδόμημα. Γενικά, καλό είναι να το κάνουμε αυτό. Μια πρώτη καταγραφή, μια εξωτερική εποπτεία, καθώς η μορφή περι-γράφει το περιεχόμενο και το περιεχόμενο χύνεται μέσα στη μορφή του, μας είναι πάντα χρήσιμη για να συνδεθούμε και να μείνουμε εντός του ποιήματος. Ας είναι... διάφορες σκέψεις...ή οδοί για την σκέψη, γενικώς... Αυτό λοιπόν το ποίημα του Κ.Π.Καβά

_ Γ. Σεφέρη, "κράτησα τη ζωή μου" : σπάραγμα μιάς ανάγνωσης

Τ' ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ' ασφοδίλια το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου χρυσά' τ' άστρα του Κύκνου κι' εκείνο τ' άστρο ό Αλδεβαράν. Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς, καμιά φωτιά στην κορυφή τους· βραδιάζει. Κράτησα τη ζωή μου˙ στ' αριστερό σου χέρι μια γραμμή μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή. Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της. Ανεβαίνω τα βουνά· μελανιασμένες λαγκαδιές˙ o χιονισμένος κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν μήτε o καιρός κλειστός